Fotografie

	De tweede wereldoorlog is pas over of de koude oorlog begint. De europese landen moeten zich beschermen tegen de sovjettroepen. België krijgt een corridor toegewezen, 60km breed en 250km lang, gaande van België tot aan de grens met de DDR, de Democratische Republiek Duitsland.

De geschiedenis van Vogelsang (Ordensburg Vogelsang tot Internationaler Platz) wordt hier besproken. Op dezer pagina beperken we ons tot de Belgische Strijdkrachten in Duitsland.

RIAS BERLIN en MÜNCHEN AFN... Wie weet nog wat deze zenders betekenen?

AFN (American Forces Network) was een zender voor de amerikaanse strijdkrachten in Europa (en in Duitsland in het bijzonder). De uitzendingen waren in het engels, maar de programma's waren zeer populair na de tweede wereldoorlog wegens de muziekkeuze die toen vooruitstrevend was: jazz, blues, rock 'n' roll,...

Maar ook de DDR had een aantal zenders op de lange golf en de middengolf (de aanduiding was echter enkel te vinden op radiotoestellen uit het oostblok). De corresponderende communistische zender heette Stimme der DDR. De russen hadden ook programma's voor hun troepen, namelijk Radio Wolga (261kHz).

Na de val van Nazi-Duitsland wordt het land verdeeld in 4 militaire sectoren, met ieder een eigen bezettingsleger: van Groot Brittanië, Frankrijk, de Verenigde Staten en de Sovietunie.

De belgen, die ook deelgenomen hebben aan de oorlog samen met de engelsen zijn opgenomen in de engelse sector. Mijn vader was gedurende twee jaren gecaserneerd in Leverkusen (de legerdienst duurde toen 2 jaar). Het belgisch leger in Duitsland bestond uit 75.000 soldaten in 1945, voornamelijk vrijwilligers die zich willen wreken tegenover de duitsers. De belgische soldaten die de bezetting van hun land hebben moeten ondergaan zijn niet geneigd om met de duitsers samen te werken.

Het belgisch leger wordt echter volledig bestuurd door de engelse autoriteiten en dit heeft gevolgen op het terrein. Uiteindelijk krijgt België een eigen strook. De "hoofdstad" van het belgisch leger in Duitsland wordt Bonn.

De vorm van de westerse sectoren zal in de loop der jaren lichtjes veranderen naargelang de plaats waar de legereenheden gecaserneerd zullen worden. België verliest een stukje ten noorden van Aken, maar krijgt een stukje bij rond Kassel in de Amerikaanse sector.

De drie westerse sectoren vormen de basis van wat de Bondsrepubliek Duitsland (BRD) zal worden, terwijl de russische sector de Duitse Democratische Republiek (DDR) zal worden. Deze scheiding zal stand houden tot aan de val van de Berlijnse Muur.

Merk op dat Berlijn (en ook Wenen) ook verdeeld wordt in 4 sectoren.

Terwijl de andere landen hun troepen terugtrekken uit Duitsland, zal België permanente troepen in Duitsland blijven houden tot eind 2005.

Belgische Strijdkrachten in Duitsland

De miliciens verbleven 10 maanden in Duitsland. Veel miliciens verkozen om het verplichte legerdienst in Duitsland te doen (in België duurde de legerdienst 12 maanden). De beroepsmilitairen verbleven veel langer in Duitsland, soms hun hele carrière.

Het BPS systeem (Bureau Postal Secondaire) was al in voege voor de tweede wereldoorlog en maakte het mogelijk brieven uit te wisselen met militairen zonder hun casernering te moeten aangeven. Alle postkantoren van de BSD hadden een postkode van 4090 (de provincie Luik had postkodes in de reeks 4000). Kamp Vogelsang was BPS-13.

Het systeem van de Belgische Strijdkrachten in Duitsland was redelijk uniek wat betreft de omvang en de duur van de missie (40.000 militairen en een periode van 60 jaar). Het was eerst een bezettingsleger die dan omgevormd werd tot beschermingsleger. De bedoeling was zo snel mogelijk te kunnen ingrijpen bij een aanval van het Warschaupact.

Er waren talrijke basissen in Duitsland en vaak verbleven de families van de beroepsmilitairen ook in Duitsland. Voor de kinderen van de militairen was er onderrwijs nodig. Dit was een ingewikkelde zaak met de basissen die over Duitsland verspreid waren, maar het werd nog complexer door de verplichting van een onderwijs nederlands/frans. Niet alle basissen hadden een eigen school.

Er was weinig interesse bij het publiek voor deze kampen die in een vreemd land gelegen waren. Bij de lokale bevolking was het vooral wrevel wegen het beschadigen van de wegen door de panzervoertuigen, de taalbarrière, het gevaarlijk rijden langs de kleine wegen,... Het is pas als de kampen gesloten werden dat er wat interesse was, vooral dan voor Kamp Vogelsang, die een zeer interessante geschiedenis had.

De geallieerden die Duitsland veroverd hebben zijn ter plaatse gebleven gedurende een aantal jaren. Het belgisch leger is aanwezig in het engels gebied, maar krijgt een eigen zone toegedeeld in 1946. De NATO wordt in 1949 opgericht om een schild te vormen tegen de nieuwe vijand, de USSR, de Unie der Socialistische en Sovietische Republieken. In 1955 wordt de Bondsrepubliek Duitsland lid van de NATO en het bezettingsleger wordt omgevormd tot een beschermingsleger. In de jaren 1950 waren er gemiddeld 40.000 belgische militairen in Duitsland gecaserneerd.

Het is de eerste infanteriebrigade die in Duitsland gecaserneerd wordt. Dit is de bekende Brigade Piron die in Engeland opgericht werd tijdens de tweede wereldoorlog en België bevrijd heeft in 1944. De tekst op hun blazoen luidt SCUTUM BELGARUM, het schild der Belgen. Zij moeten het vaderland beschermen tegen een mogelijke aanval van de troepen van het Warschau-pakt.

Op het einde van de koude oorlog wordt het aantal militairen verminderd en de legerbasissen sluiten de ene na de andere (operatie Reforbel: Return of Forces to Belgium). Een aantal militairen die ondertussen een familie in Duitsland gesticht hebben blijven in Duitsland achter. De laatste soldaten verlaten Duitsland in 2005 (militaire basis van Vogelsang). De laatste school sluit op 30 juni 2005 in Vogelsang.

De nummerplaten van de voertuigen van de militairen die in Duitsland gecaserneerd waren waren verschillend van de belgische nummerplaten. In de tijd (1960-1970) maakte dit indruk op de belgische bevolking (die niet gewoon was te reizen naar een vreemd land). In de praktijk bood een dergelijke nummerplaat dezelfde immuniteit als een CD-plaat (er werd in de tijd trouwens niet gecontroleerd op de maximale snelheid).

Kort na die periode werd er afgestapt van de zwarte platen in de BZ-zone (belgische zone in Duitsland) en gebruikte men de normale platen met rode letters (B, 3 cijfers, een letter), dit om de voertuigen minder opvallend te maken en aanslagen te vermijden.