Fotografie

Een boek dat in het museum en documentatiecentrum te vinden is, is dat gewijd aan de Ordensburg Vogelsang, een opleidingscentrum voor de nationaalsocialistische elite. Er is geen enkel boek dat de periode 55 jaar na de val van het naziregime bestrijkt.

In tegenstelling tot wat men zou kunnen denken, was het geen opleidingscentrum voor Duitse jongeren, maar voor mensen die hun middelbare school hadden afgerond. In zekere zin was het een nazi-universiteit.

Het doel was om de hoge ambtenaren op te leiden die de veroverde gebieden zouden besturen: Polen, Wit-Rusland, de Baltische staten, Oekraïne,... nadat de lokale bevolking was uitgemoord. Er was een Duits militair bewind in de hoofdstad, maar de verschillende gebieden werden bestuurd door burgerambtenaren.

Er waren drie voltooide Ordensburgs. Het doel was dat studenten een jaar op elke school zouden doorbrengen, waarbij Vogelsang de derde halte op hun reis was. Omdat de gebouwen net voor het begin van de oorlog werden voltooid, leverden de Ordensburgs weinig ambtenaren op. Tijdens de oorlog dienden ze als de Adolf Hitlerschool (Adolf Hitler Schule), een middelbare school voor de nazi-elite, omdat veel openbare gebouwen werden verwoest en er ruimtegebrek ontstond.

Zicht op de gebouwen

Het schoolcurriculum werd overhaast vastgesteld: het was niet allesomvattend (er was een tekort aan leraren) en de nadruk lag vooral op sport en militaire parades.

Rechts: Uiteraard moesten deze nieuwe gebouwen gepromoot worden, niet alleen om leerlingen te werven, maar ook om personeel te vinden. Mens sana in corpore sano sprak jongeren nog steeds aan. Maar de leerlingen waren in feite al wat oudere mensen die op zoek waren naar een carrièreswitch, en het rudimentaire curriculum kreeg kritiek, zelfs binnen de NSDAP (de regerende nazipartij). Uiteindelijk werd de Ordensburg vooral gebruikt als visitekaartje voor buitenlandse delegaties.

Homo-erotische beelden zijn onvermijdelijk in het nazi-tijdperk, en met name Willy Mellers standbeeld "De Duitse Man" is daar het boegbeeld van. Dit beeld bevond zich in het auditorium, op de bovenverdieping van het hoofdgebouw. Het zicht op het beeld wordt meestal belemmerd door een gordijn.

De gemeenschappelijke eetzaal bevindt zich op de begane grond van het gebouw. Het terrein is erg steil en men komt binnen via de binnenplaats op de eerste verdieping en via de paradeplaats op de gelijkvloer.

De sportzaal is ook klaar. Het zwembad rechts is uit beeld. Beide gebouwen worden nog steeds gebruikt voor hun oorspronkelijke doel.

Nog een typisch voorbeeld van nazi-beelden: de Duitse ridders.

Een compleet overzicht van de gebouwen, met de toren en het hoofdgebouw van de Adlerhof (refter en auditorium), daarnaast het lange instructiegebouw en op de achtergrond de bestuursgebouwen (Burgschänke). In de toren bevond zich een waterreservoir.

10 Kameradschaftshäuser (accommodatie voor 50 personen, dus 500 in totaal) en 4 Hundertschaftshäuser (accommodatie voor 100 personen). Iets verderop bevinden zich de sporthal en het zwembad.

De Kameradschaftshäuser draaiden in de vooroorlogse jaren nooit op volle capaciteit: kamers die voor vier personen waren ontworpen, werden door slechts twee studenten gebruikt. Er was een tekort aan docenten en het onderwijsprogramma was zeer gefragmenteerd. De Hundertschaftshäuser werden later voltooid.

Het personeel werd links en rechts gehuisvest waar ruimte was. Het vrouwelijke personeel werd gegroepeerd in een apart gebouw, dat later (door de Belgen) de Redoute zou worden genoemd. De karakteristieke ingang van het gebouw is duidelijk zichtbaar.

Tijdens de oorlog werd dit gebouw omgebouwd tot een klein ziekenhuis. Er werden geen lessen meer gegeven en het leger nam zijn intrek in bepaalde gebouwen.

Ook andere gebouwen, zoals dit Huis der Wetenschap, zullen in de planningsfase blijven steken. Dit zouden geen exacte wetenschappen zijn, want daar waren de nazi's niet in geïnteresseerd, maar (on)menswetenschappen: het Arische ras en inferieure rassen. Gelukkig werd het gebouw niet gebouwd, maar de funderingen werden gebruikt voor de Van Doorenkazerne. Zo blijkt dat er nooit iets verloren gaat.

De laatste foto rechts toont een foto van een geallieerde verkenning in 1944 (vóór het bombardement). Sommige gebouwen zullen verwoest worden, maar de schade zal over het algemeen vrij beperkt zijn.

Na de geallieerde verovering gebruikten de troepen het kamp al snel als militaire basis. Een paar jaar later werd het kamp overgedragen aan de Belgische Strijdkrachten in Duitsland (BSD). De Duitsers vergisten zich toen ze hoopten dat de Belgen snel zouden vertrekken. Nee, zodra ze aankwamen begonnen ze met de herstelling van de verwoeste gebouwen en de bouw van nieuwe gebouwen, zoals de Van Doorenkazerne, de Crypte, een waterzuiveringsinstallatie, een tankstation, oefenterreinen en meer.

In 2006 verlieten de laatste soldaten het kamp, dat weer een burgerkamp werd. Aanvankelijk wisten de Duitsers niet goed wat ze met dit nazistische fallussymbool moesten doen. Velen riepen op tot de vernietiging ervan.

Maar de stem van de rede zegevierde uiteindelijk. De door de Belgen gebouwde bioscoopzaal (de Crypte) wordt gebruikt voor concerten (Carl Orffs Carmina Burana).

Nog een boek gewijd aan Vogelsang.