9V batterijblokken worden overal gebruikt: multimeters, draadloze microfoons, sensoren,... Deze batterijblokken hebben het nadeel dat ze leeg zijn op het ogenblik dat je het toestel nodig hebt. Maar er zijn oplossingen.
Eén mogelijkheid, dat zijn accu's te gebruiken in plaats van (niet-oplaadbare) batterijen. De laatste generatie accu's behoudt goed zijn lading, voldoende in ieder geval om de multimeter gedurende enkele uren van stroom te voorzien terwijl de accu die in de multimeter zat opgeladen kan worden.
Om plaat te winnen gebruikt de lader geen transfo. Er bestaan kleine transfo's met een vermogen van 1.2VA, maar ze gebruiken een zo dunne primaire draad dat de transfo's niet betrouwbaar zijn op lange termijn. Ik gebruik hier twee kleine condensatoren van 0.39µF/630V om de stroom te beperken op 16mA.
De schakeling is verder zeer eenvoudig: een gelijkrichter, een elko om de spanning wat te stabiliseren, een zenerdiode om de spanning te beperken als er geen accu aan het laden is (spanningsbegrenzing op ongeveer 18V). Als de accu aan het laden is brandt de groene led.
Een complete lading duurt 8 uur voor accu's met een lage capaciteit (100mAh) en 16 uur voor accu's met een hoge capaciteit (200mAh).
Het blauwe gedeelte is niet noodzakelijk: het is een kleine noodverlichting die aanslaat als de netspanning weggevallen is. De witte led is een 12V 0.5W led lampje (licht al op met 9V). Je kan deze drie componenten verwijderen als deze funktie niet nodig is.
Er bestaan tegenwoordig ook lithium 9V accu's met USB lading. Het is praktisch want dan heb je deze lader niet nodig (deze accu's kunnen trouwens niet opgeladen worden met een normale externe 9V lader). De capaciteit is hoog (doorgaans 500mAh), maar testen die ik met een accu gedaan heb tonen aan dat de capaciteit zakt na 10 complete laadbeurten tot 400mAh. Ik denk dat het aantal volledige ladingen beperkt is tot 200, normaal voor een GSM accu, maar niet goed voor een accu die soms intensief gebruikt wordt. Een NiMH accu gaat doorgaans 1000 cycli mee.
De lader is direct met de netspanning verbonden zonder isolatietransfo, maar het gebeuik van twee condensatoren beperkt de maximale stroom naar massa. Maar het is aangeraden de accu in de (plastieken) behuiizing te plaatsen en de lading pas starten als de behuizing gesloten is.
Alkaline batterijen opladen?
Het is in theorie mogelijk alkaline batterijen opnieuw op te laden, maar het werkt enkel als de batterij niet te ver ontladen is. Bij iedere cyclus zakt de beschikbare capaciteit, waardoor terug opladen eigenlijk geen zin heeft. Deze lader geeft een te hoge stroom om de 9V blokken op te laden (de alkaline batterijen zijn niet geöptimaliseerd om opgeladen te worden en de laadstroom moet zeer laag zijn).Er bestaan ook lithium primaire batterijen, maar ze mogen zeker niet opgeladen worden. Als het toestel aangeeft dat de batterij leeg is, dan is die volledig leeg: deze batterijen hebben een stabiele spanning van 1.5V onder belasting, totdat de batterij leeg is, en dan zakt de spanning abrupt in elkaar. Onbelast hebben deze batterijen en spanning van ongeveer 1.8V: meet je een onbelaste spanning van 1.5V, dan is de batterij zo goed als leeg.
Eenvoudige oplader voor 9V batterijblok
