Fotografie

Waarvoor heb je een computer nodig? Voor het bewaren van de foto's natuurlijk, maar ook voor beeldcorrecties en het verkleinen van de foto's voordat ze op het internet gepubliceerd worden.

Ik sta altijd vol bewondering voor fotografen die perfekte foto's afleveren, zonder dat ze eerst door de Photosoep gedraaid hoeven te worden. Jaren geleden heb ik leren fotograferen bij een "echte" fotograaf, en ik ben hem daarvoor dankbaar. Het is heus wel mogelijk goede foto's te maken zonder beeldverwerking te moeten toepassen.

Vaak wordt een mislukte foto bewerkt om die toch bruikbaar te maken. Overbelicht? Niet erg, niemand weet wat een overstraalde foto is. Niet echt scherp? We maken d'er een sepia droomachtig toestand van. Model kijkt verdwaasd? We plaatsen een flashy achtergrond zodat alle aandacht van het model getrokken wordt.

Dan zijn er die storende fouten, bijvoorbeeld een foto van een model in een landschap, waarbij het groen van het gras een lelijke teint aan het model geeft, of de achtergrond die storend is of...

En ik heb het nog niet gehad over perspectiefvervorming, schuine muren en gebouwen die op instorten staan (daarvoor gebruik ik juist wèl fotosoep)

Controle van je schermweergave

Niet enkel beeldbuismonitoren geven een minder correct beeld als ze verslijten. Omdat de slijtage langzaam gebeurt merkt je niet op dat de beelden verkeerd weergegeven worden. Je loop het risico dat je de foto's bewerkt zodat ze correct op jouw computer te zien zijn, maar in feite verkeerd bijgesteld zijn. Op deze pagina is er een korte calibratietest aanwezig.

Photoshop onder Linux door Wine of Virtualbox

Photoshop bestaat enkel voor windows computers, en dan zit je vast aan windows, met alle bijhorende problemen: updates die mislukken, applikaties die niet meer werken na een update, enz. Gimp, het softwarepakket dat standaard bij Linux zit is vaak geen alternatief. Maar er zijn verschillende mogelijkheden om Photoshop onder Linux te laten draaien.

Gamma correctie

De gamma correctie werd oorspronkelijk ingevoerd om de slechte weergavekaracteristiek van de eerste beeldbuizen te corrigeren. Maar ondertussen heeft men de voordelen van deze correctie ingezien, en gebruikt men nog steeds de gamma correctie, zelfs al gebruiken we al lang geen beeldbuizen meer.

De meta data van een foto

Samen met de beeldelementen wordt ook extra informatie opgeslagen: tijdstip van de foto, gebruikte toestel en lens, instellingen. Deze parameters zijn interessant om achteraf te bepalen waarom een foto mislukt is (te beperkte scherptediepte, te trage sluitertijd,...). Speciale fotobewerkingsprogramma's kunnen echter ook de lensmankementen automatisch bijwerken.

De histogram

Een histogram geeft de verdeling weer van de lichtintensiteiten. Daarmee kan je beter beoordelen of een foto onder- of overbelicht is. Maar de correctie van een foto gebeurt altijd gevoelsmatig, en daarom is een gecalibreerde scherm een noodzaak.

Onscherp masker en lokaal contrast verhogen

Het onscherp masker en het lokaal contrast verhogen zijn twee handelingen die in de donkere kamer toegepast werden. Het is echter mogelijk deze handelingen na te bootsen in Photoshop. Het zijn twee handelingen die op elkaar lijken (in Photoshop althans), terwijl het twee totaal verschillende filmbehandelingen in de donkere kamer waren.

Het gebruik van kleurfilters (kleurkanalen in Photoshop) om details naar boven te halen wordt op de kleurpagina besproken.

Scannen

Scannen van dia's en foto's (inleiding),
Scannen van negatieven (toestellen) en bewerking om een positief te bekomen
Scannen van film (8, 16 en 35mm)
een minimalistische filmscanner.

Er bestaan nog zoveel foto's die enkel op een flatbed- of filmscanner wachten om terug tot leven te komen. Dia's hebben een zeer hoge belichtingslatitude (er zitten details zowel in de donkere delen als in de heldere delen van het beeld). Je hebt een heel goede scanner nodig om deze kleine verschillen zichtbaar te maken. De technieken die toegepast worden bij het scannen van film (bewegende beelden) kunnen ook toegepast worden bij het scannen van dia's (het is precies dezelfde drager).

Ook interessant: een historisch overzicht van de amateur filmformaten en midden- en grootformaten die in onze landen gebruikt werden.

Aankoop van een nieuw computerscherm

Op wat moet u letten bij de aankoop van een nieuw scherm? Laat u door de verkoper informeren.
Deel I: algemene informatie
Deel II: ikke in de winkel

Kleur (indexpagina)

Het werken met kleur op de computer (praktische toepassingen)

Het RAW formaat

Dit is de ruwe data zoals die door de sensor wordt geleverd. Het fototoestel zet de data om in een bruikbaar formaat zoals JPEG. Bij het omzetten naar een JPEG moeten er noodgedwongen compromissen gemaakt worden, waardoor er is sommige gevallen een licht kwaliteitsverlies is.

Het ontwikkelen van RAW beelden kan ook op een computer plaatsvinden met een softwareprogramma zoals rawtherapee of darktable.

Het belang van back ups en het vermijden van kwaliteitsverlies

Het is pas als de foto's onleesbaar zijn, dat je denkt: “had ik het maar geweten...”
Nu mag je het niet meer vergeten: ieder jaar heb je 5% kans dat de harde schijf van je computer defekt gaat. En we hebben het nog niet gehad over andere calamiteiten: stroompanne, overspanning, val,... Een goede back up is onontbeerlijk!

Maar foto's kunnen ook verminkt geraden als de foto's verstuurd worden via de social media (verminking door compressie). Er zijn wel methodes om die verminking tegen te gaan.

Shoot & Burn fotograaf

Een shoot-and-burn fotograaf (die al-dan-niet met een point-and-shoot fototoestel werkt) levert direct zijn foto's af zonder bewerking. Dit zijn enkele voorbeelden van fotobewerkingen.

Afdrukken

Alles wat je moet weten: de verschillende soorten printers, zelf printen of laten drukken, papiersoorten en samenstelling van de inkt,...

Flatbed scanner en kleuren

• Bij een scanner met CCFL (cold cathode fluorescent lamp) leest de sensor achereenvolgens de rode, groene en blauwe kleur terwijl de lamp wit licht geeft. Een flatbed scanner met CCFL moet eerst opwarmen zodat de kleurweergave index van de lamp correct wordt, daarom dat de eerste scan pas na een 10-tal seconden uitgevoerd wordt.

• Bij een scanner met led diodes pulseren de diodes achtereenvolgens in het rood, groen en blauw, terwijl de sensor monochromatisch is. Daardoor kan de scanner veel goedkoper gebouwd worden (driemaal minder fotodiodes nodig), je krijgt die eigenlijk gratis bij je printer. Het aantal led diodes moet niet hoog zijn, want het licht wordt geduffundeerd.