- -

Fotografie

Back ups en copie
zonder kwaliteitsverlies


Fotografie » Digitale doka » Back up

Men zegt dat de digitale beelden niet vervagen in tegenstelling met scheikundige foto's. Dat men een digitale foto duizenden keren kan versturen via mail zonder kwaliteitsverlies. Dat een bestand altijd gelezen zal kunnen worden, enz. Awel, dat is volledig verkeerd!

Versturen van afbeeldingen via mail

Als je een foto naar je vrienden stuurt via facebook, dan zal facebook het beeld comprimeren zodat die minder plaats inneemt. Indien iedere foto 10% kleiner gemaakt kan worden, dan zijn dat miljoenen megabytes aan data-opslag die facebook kan uitsparen. Indien je vrienden de foto verder versturen, kan die opnieuw gecomprimeerd worden, met iedere keer een kleine kwaliteitsverlies.

Facebook haalt in ieder geval de meta-data weg van iedere foto, terwijl deze gegevens soms achteraf nuttig kunnen zijn: plaats waar de foto genomen is geweest (GPS meta-data), instellingen van het fototoestel, enz. Een foto zonder meta-data, dat is zoals een kind zonder identiteitspapieren.

Ook het versturen van foto's via mail is niet noodzakelijk beter en veiliger voor de integriteit van de foto's. De meeste grote internet aanbieders (zoals Proximus, Voo, Telenet, enz) comprimeren de bestanden niet als ze via mail verstuurd worden. Bij je contract met je internet service provider zit vaak ook een postbus, en de aanbieders zijn verplicht de gegevens ongewijzigd door te laten. Het loont ook niet de moeite de bestanden te comprimeren (rekentijd) in vergelijking met de mogelijke winst.

Als je met een webmail adres werkt loopt je veel meer risicos dat je bestanden onderweg verminkt worden. We hebben het hier over de gratis mail accounts zoals hotmail. De onderneming is hier niet gebonden om de gegevens onverminkt door te laten. De berichten kunnen enkel gelezen worden via een webmail interface, waarbij de afbeeldingen toch verkleind moeten worden om ze te kunnen weergeven in de navigator. De aanbieders zijn sterk geneigd de bestanden te verkleinen, aangezien er toch rekenkracht nodig is om de dynamische html pagina aan te maken. Vanwege de weergave in de navigator merken de gebruikers niet dat de foto verkleind werd.

Hoe compressie en verminking vermijden

Het vermijden van ongewenste compressie is mogelijk door de foto's (JPEG formaat) in te pakken in een ZIP formaat. Een ZIP bestand kan één of meerdere bestanden bevatten. We gebruiken hier een ZIP bestand niet omwille van zijn compressiemogelijkheid, maar om de JPEG bestanden (die reeds gecomprimeerd zijn) in te pakken. Een ZIP bestand comprimeert de bestanden zonder dataverlies (in vergelijking met een JPEG bestand).

Indien je een ZIP bestand uitpakt, dan heb je opnieuw de ongeschonden bestanden. Indien je de inhoud van een JPEG bestand uitpakt, dan is de bekomen afbeelding niet perfekt identiek aan het origineel. Een ZIP bestand kan je met een paswoord beveiligen, zodat de inhoud niet gewijzigd kan worden zonder het paswoord te kennen.

Opslag en compressie

Indien je vaak foto's bewerkt en het resultaat in JPEG opslaat, dan ontstaat er bij iedere opslag en opnieuw lezen een klein verlies aan kwaliteit. Als je een foto meerdere keren inleest en weer opslaat, dan is er wel een duidelijk verschil tussen het origineel en de opgeslagen foto. Bij een éénmalige bewerking valt de kwaliteitsverlies niet op, wel als je de 5e generatie afbeelding naast de originele afbeelding bekijkt.

Het is mogelijk de verminking van de afbeelding te vermijden door een formaat te gebruiken die de gegevens opslaat zonder data verlies (lossless compression). De gegevens worden wel gecomprimeerd, maar niet op een zodanige manier dat het origineel bestand niet meer terug gehaald kan worden. Deze compressie wordt bijvoorbeeld gebruikt voor bestanden die een compressie met dataverlies niet zouden overleven (documenten, rekenbladen, enz). Voor de opslag van afbeeldingen is het TIFF formaat aangeraden, zeker als je de afbeelding meerdere keren zal bewerken, met iedere keer een tussenopslag. Het TIFF formaat past ook compressie toe, maar zonder dat de bestanden verminkt worden (omkeerbare compressie).

Gebruik niet het bestandsformaat van het softwarepakket (fotobewerking). Het is mogelijk dat binnen een aantal jaren het formaat niet meer gebruikt wordt en er dus geen programma's meer zijn om het bestand opnieuw te lezen. Het JPEG formaat is zo gestandardiseerd, dat die altijd gelezen zal kunnen worden. Een afbeelding die in JPEG opgeslagen wordt heeft maar een zeer beperkte kwaliteitsverlies als de compressie minimaal is (hoge kwaliteit), en men is zeker dat het bestand nog altijd geopend zal kunnen worden in 20 jaar.

Een nadeel van opslagformaten die afbeeldingen zonder dataverlies opslaan is dat de uiteindelijke bestanden groter zijn, dat ze meer tijd nodig hebben om gelezen te worden en dat het opslagmedium sneller vol geraakt.

Verouderde opslagmedium

Maar het kan nog erger. Waar sla je je oude foto's op? Bij mijn eerste fotoshoots in 2004 deed ik iedere keer een copie op CD-ROM en daardoor kon ik foto's opnieuw bovenhalen na een computercrash of een defekte diskette. Ik heb nog altijd al de foto's uit mijn eerste fotoshoot.

Maar ZIP diskettes bestaan niet meer, en zelfs CD en DVD branders worden zeldzaam. Voordat ik mijn oude computer afgeschreven had, heb ik de CD brander gebruikt om al mijn foto-CD's over te brengen op een externe schijf. Mijn nieuwe draagbare computer heeft zelfs geen DVD lezer meer, en wat kan je nog met CD-ROMS doen als er geen leesapparaten meer bestaan?

De gegevens op de externe harde schijf worden natuurlijk regelmatig gecopieerd naar een tweede externe schijf, aangezien de uitval van dergelijke schijven ongeveer 5% per jaar bedraagt.

Lees ook de pagina over het
maken van back ups


Wie spreekt er nog over de Zip diskettes?

Paginas die volgens Google je zouden kunnen interesseren

-