Fotografie

Bij fotobewerking is het belangrijk dat je een goede monitor koopt. Anders zie je de foto's door een bril die alle beelden vertekent.

Bij ieder voorbeeld werd het beeld van de pagina monitorcalibratie geselecteerd. Er wordt gewerkt met een grijze calibratiestrip; de bedoeling is dat de grijze vlakken geen kleur vertonen.

• De bovenste strook is de referentiestrip: door middel van een speciale funktie werden de (meeste) fouten van de monitor onderdrukt. Bij de vier foto's ziet deze strook er inderdaad grijs uit.
• De onderste strook is de lineariteitsstrip: dat is hoe een foto in werkelijkheid weergegeven zal worden. De lineariteitsstrook is een foto bestaande uit 8 vlakken.

Als de lineariteitsstrip overwegend een rode kleur heeft, dan zal de weergave van de foto ook te rood zijn. "Correctie" van de foto met de slechte monitor resulteert in een beeld dat veel te blauw is. Maar ook een verkeerde gamma kan een rol spelen: als de lineariteitsstrip te donker is, dan zullen de foto's te donker weergegeven worden.

Het eerste scherm is een basismodel van Dell, 1024 * 768 pixels (jaren 1980). Het is een beeldbuismonitor en dat is goed te zien aan de verkeerde gamma: de lineariteitsstrip gaat niet lineair van donker naar helder, maar de niveau's zijn te donker.

Het tweede scherm is een beeldbuismonitor van Sony (jaren 1990, real flat, nagenoeg één van de duurste monitoren op dat ogenblik). Deze beeldbuis is nu versleten, en dit merk je door de verkeerde cut-off (donkere beelden zijn te rood). Dit had men kunnen verbeteren met een instelling van de cut-off, helaas worden deze instellingen digitaal opgeslagen, zodat je die niet kan veranderen zonder speciale apparatuur.

Het derde scherm is een goedkoop LCD monitor van Viewtronic. De kleurniveau's zijn hier ook niet in orde (het beeld is te blauw), maar ook de meest heldere delen van het beeld zijn overstuurd (dit is een effekt dat vaak toegepast wordt in de verkoop om bepaalde schermen te doen schitteren door een overdreven contrast-instelling). Als het contrast teruggedraaid wordt zijn de helderheidswaarden perfekt in orde (maar het beeld is nog altijd wat te blauw). Deze monitor heb ik op het stort gevonden, een paar elko's in de voeding vervangen, en het scherm wordt nu gebruikt als monitor voor mijn verwarming.

Het laatste scherm is een professioneel scherm van Eizo. Zo'n scherm kost ook meer dan het dubbele van mijn computer (een 64-bit ding met XP Pro dat ik zowel als internet-server gebruik als voor mijn beeldverwerking). Het beeld is absoluut lineair, vertoont geen enkel kleur-effekt en alle pixelwaarden van donker tot helder zijn zichtbaar. Wegens de hogere resolutie zijn de testvlakken (830 pixels breed) relatief kleiner.

Als je aan fotobewerking doet, dan moet je investeren in een goed scherm. Als je uitsluitend voor het internet publiceert, dan is een standard scherm genoeg (je foto's worden immers op dergelijke gewone schermen bekeken). Als je echter foto's moet vergelijken en zo perfekt mogelijk moet instellen (portfolio voor fotomodellen), prepress brochuren moet verzorgen, dan is een professioneel monitor een must. Eizo is één van de betere merken (ik heb voor een Eizo gekozen nadat ik talrijke schermen onderzocht heb). LaCie (ook één van mijn keuzes) is teveel design en media-hype en niet genoeg kwaliteit (niet verwonderlijk dat LaCie samenwerkt met Apple).

Een dure computer zal je van geen nut zijn: de foto's worden digitaal opgeslagen, bewerkt en geïxporteerd (dus: verliesvrij). Het is de monitor die de digitale signaalniveau's in verschillende helderheden moet omzetten. Een dure computer zal je foto's misschien sneller verwerken, maar heeft totaal geen invloed op de uiteindelijke beeldkwaliteit.

De kwaliteit van de LCD panelen die in notebooks (draagbare computers) gebruikt wordt is altijd veel minder dan de kwaliteit van een extern LCD scherm: er is een ware prijzenoorlog aan de gang, met een verminderde beeldkwaliteit als gevolg (there is no such thing as a free lunch).

De schermen van notebooks zijn zodanig ontworpen dat ze een helder beeld geven met een laag verbruik. De oppervlakte van het scherm is glanzend en hoewel de beelden er helder uitzien, zijn ze meestal niet correct weergegeven: er zijn geen details in de schaduwen en de hooglichten zijn uitgebeten, terwijl die details wel aanwezig zijn in het signaal dat naar het display gestuurd wordt. Doe de test en sluit een professioneel scherm aan op de uitgang van je laptop en je zal versteld zijn van het resultaat...