Fotografie

Van waar komt de benaming “onscherp masker”? Waarom moet je iets onscherp maken om die achteraf scherper te krijgen? Je weet dus niets af van fotografie. Lees verder en je zal het licht zien...

Het lokaal contrast verhogen is eveneens gebaseerd is op een handeling in de donkere kamer en wordt op deze pagina besproken. Ik kreeg een vraag van een bezoeker van de site hoe dat hij de scherpte van een foto kan verhogen. De foto werd bijgevoegd. Op de foto kunnen er verschillende handelingen uitgevoerd worden: een landschap uit de nevel halen of unsharp mask toepassen.

Naast de kleurfilters die op de landschappagina besproken zijn kunnen we nog andere handelingen doen. Dingen die reeds ten tijde van de filmfotografen toegepast werden. Een ervan is de "unsharp mask" (onscherp masker), dat tegenwoordig (verkeerd) vertaald wordt door "lokaal contrast verhogen". Er gaat echter een groot deel van de mysterie (gebonden aan dat vreemd "unsharp mask") verloren, daarom leg ik het onstaan van de handeling uit.

Uiteindelijk zal je beide methoden toepassen (kleurfilter en unsharp mask), waarbij je bij iedere methode het effekt beperkt. De bewerkte foto vertoont dan geen nadelige effekten van de beeldverwerking.

Maar we temperen het contrast door een tweede origineel (dit keer positief). Het positief beeld (ontwikkelde zilverlaag) zit op een kleine afstand van de gevoelige laag en wordt onscherp waargenomen (vandaar de naam "unsharp mask"). Het positief beeld zal het contrast verminderen, behalve op de overgangen.

De copie (positief) wordt bepaald door het negatief dat boven de gevoelige laag geplaatst wordt, maar er is ook een onscherp positief beeld dat het beeld gaat temperen (contrast reduceren). Men bekomt dus een positief beeld met normaal contrast, behalve op de overgangen.

De unsharp mask kunnen we zonder gevaarlijke chemicaliën toepassen op onze digitale foto. Er bestaat een kant-en-klare unsharp mask filter in Photoshop, waarvan we enkel de parameters moeten aanpassen.

Deze filter werkt echter op alle kleurkanalen, en soms is dit niet gewenst. Vaak bevatten bepaalde kleurkanalen overmatig veel ruis en als we het lokaal contrast verhogen zal de ruis meer zichtbaar zijn. De scherpte van een beeld zit in de helderheidscomponent (luminantie of luma).

Deze procedure kan je opslaan in een handeling en dan met één funktietoets automatisch uitvoeren. De handeling bevat twee bewerkingen, namelijk unsparp mask en kleurfilters toepassen:

• auto levels,
• converteren naar Lab,
• unsharp mask op het helderheidskanaal,
• copie maken en omzetten naar RGB,
• rood kanaal copieren en copie weggooien,
• rood kanal plakken in het helderheidskanaal en
• terug omzetten naar RGB.

Onscherp masker vernietigt fijne details
Een probleem van de funktie "onscherp masker" (vooral in zijn digitale uitvoering) is dat kleine details verloren gaan. Het beeld lijkt scherper, maar we hebben met de grove borstel het beeld aangepakt.

Een eenvoudig voorbeeld zal dit verduidelijken. Veronderstel een beeld met één overgang (zie afbeelding rechts). Door onvolkomenheden (kwaliteit van de lens, blur-filter in het fototoestel, ruis-onderdrukking, bewegingsonscherpte,...) is de overgang 10 pixels breed geworden. Als we de onscherpe filter toepassen krijgen we aan beide zijden van de overgang een band met tegengestelde helderheid: de overgang die 10 pixels breed was, is nu 20 pixels breed. Eventuele details die nog te zien waren in die extra 10 pixels zijn misschien verdwenen nu dat de "onzekerheidband" 20 pixels breed is geworden.

Onscherp masker zal je dan ook enkel toepassen op foto's die verkleind worden (waarbij die fijne details toch verdwijen). Door het onscherp masker toe te passen voor het verkleinen zorg je ervoor dat de dat de details die op de verkleining zichtbaar zullen zijn extra aangescherpt worden ten koste van de details die niet meer zichtbaar zullen zijn.