Het beste type printer voor het afdrukken van foto's zijn de inktjet printers die samen met speciaal fotopapier gebruikt worden. Deze printers slurpen echter veel inkt als ze voor fotoafdruk gebruikt worden.
De indexpagina over ⇗ printers bevat heelwat informatie over oa. de gebruikte printertechnieken, de verschillende soorten papier en inkten en hoe fotopapier verschilt van gewoon papier (plus nog een paar andere interssante hoofdstukken).
Op deze pagina zal ik het vooral hebben over het gebruik van alternatieve inkten voor foto-afdruk. Alternatieve inkt is goedkoper dan de inkt van de fabrikant. In principe kan je door gebruik van alternatieve inkten de printer niet beschadigen, het is het slechte gebruik van de printer die hem kan beschadigen.
Ik gebruik reeds jaren alternatieve inktcartridges in mijn printer, en dit zonder nadelige gevolgen. De cartrigges bevatten enkel inkt, de printkop zelf wordt niet vervangen bij Canon. Alternatieve inktcartridges kunnen de printkop niet beschadigen, als je er voor zorgt dat de printer correct afgesloten wordt, zodat de printkop naar zijn rustpositie kan gaan (afgesloten van de buitenlucht). Ne meer dan 10 jaar heb ik de printer moeten vervangen, niet omdat de printkop versleten of beschadigd was, maar omdat de papieraandrijving regelmatig haperde.
Ik gebruik een Canon printer, maar de opmerkingen zijn geldig voor de meeste printers. De alternatieve inkt is één soort inkt voor alle printers, enkel de behuizing van de cartridge is verschillend. Op zicht vormt dit geen probleem omdat de inktsamenstelling in de loop der jaren nauwelijks veranderd is. De technologie is namelijk volledig op punt en verbeteringen zijn er niet te verwachten.
Inkt bevat hoofdzakelijk water, glycerine, alcohol, stabilisatoren, detergenten (om ervoor te zorgen dat de kleurstoffen in de oplossing blijven), en natuurlijk ook kleurstoffen.
Wat er wel verschillend is van de ene op de andere generatie is de concentratie aan kleurstoffen. De eerste printers hadden redelijk geconcentreerde inkt om mooie gesatureerde tonen te geven, zelfs met papier van mindere kwaliteit. Als de inkt meer geconcentreerd is, dan is er minder vloeistof nodig om een bepaalde kleursaturatie te bekomen. De afdrukken zijn daardoor scherpen (minder kans op uitlopen).
Tegenwoordig is een kleinere hoeveelheid inkt niet meer zo belangrijk. Moderne papiersoorten kunnen meer vocht opslorpen en de huidige printers werken automatisch trager als ze fotopapier gebruiken. De concentratie van de inkt speelt dus geen rol meer bij de kwaliteit van de afdruk. Men gaat meer en meer naar verdunde inkten die een betere dosering toelaten en die geen zichtbare raster produceren. Deze trend heeft geleid naar specifieke "light" inkten (light cyan, light magenta, light margarine en grijs). En daarbij, de reservoirs gaan sneller leeg als er meer inkt gebruikt moet worden, wat natuurlijk een groot voordeel is voor de fabrikant.
|
|
|---|
De oplossing is echter eenvoudig (zie tweede afbeelding rechts): je moet enkel de hoeveelheid inkt verminderen in de printer driver. In dit voorbeeld heb ik de hoeveelheid geel met 30% verminderd, de hoeveelheid magenta met 10% verminderd en fotozwart met 20%. Natuurlijk moet je deze waarden aanpassen als je inkt van een andere fabrikant gebruikt. Hoe je de hoeveelheid inkt kan aanpassen hangt af van de software van de printerfabrikant. Bij bepaalde goedkope printers is deze instelling niet mogelijk.
Cartridges met inkt en printkop
Naast de inktcartridges die enkel inkt bevatten, zijn er ook cartridges die zowel een printkop als inkt bevatten. Bij het vervangen van de cartridge heb je direct ook een nieuwe printkop. Dit is interessant voor mensen die weinig afdrukken, want om de printkop proper te houden (dit is vooral het geval voor de zwarte pigment inkt) moet er regelmatig geprint worden. is dit niet het geval, dan gaat de printer autonoom een kuisroutine uitvoeren, waarbij een zekere hoeveelheid inkt in een opvangbak gespoten wordt.De kwaliteit van de leverancier van de alternatieve printkoppen is van belang, want een slechte printkop zal lekken en kan de printer beschadigen. Dit zijn meestal "remanufactured" printkoppen, waarbij de inktreservoirs gewoon opnieuw gevuld worden.
Er bestaan ook echte alternatieve printkoppen (enkel voor printkoppen die vaak besteld worden), waarbij de volledige printkop nagemaakt werd. Bij de aankoop is men dus zeker van over een nieuwe printkop te beschikken. Vaak zijn er geen verschillen tussen originele en alternatieve printkoppen: ze worden zelfs in dezelfde chinese fabrieken gemaakt, de originele cartridges gaan via de voordeur naar buiten, de nagemaakte via een achterpoortje.
Stabiliteit van de kleurstoffen
Het is echter slecht gesteld met de stabiliteit van de kleurstoffen van alternatieve cartridges. Ik heb een afdruk gemaakt op goedkoop ⇗ fotopapier van het type "coated" en "silica". Dit zijn twee papiersoorten die de inkt minder beschermen. Polymeerpapier vangt de inkt op in een doorzichtige laag en is kwalitatief beter, maar ook merkbaar duurder. Bij gewoon papier worden de kleustoffen door de papiervezels opgenomen (in de diepte) en heb je een laag contrast, waardoor standaard papier niet geschikt is voor foto-afdrukken.Bij het type papier dat ik gebruikt hebt heeft de bovenlaag een andere samenstelling, met silica of kaolin (of een combinatie). Silica is doorzichtig en je bekomt scherpe, contrastrijke afdrukken. Kaolin is een soort kalk, de afdrukken zijn minder contrastrijk, maar de afdruk vergeelt niet na verloop van tijd. Beide stoffen beschermen de kleurstoffen niet van de invloeden van de omgeving.
Het blad werd een jaar in de schaduw bewaard, met enkel een coverblad er boven. Zelfs in de duisternis wordt de inkt aangetast. Niet door de UV straling maar door de zuurstof. Bladen die midden in een stapel geplaatst worden hebben geen last van de aantasting (geen zuurstof). Alle kleurstoffen worden aangetast: de kleuren vervagen en zwart wordt een bruine smurrie. Pigmentinkt (minerale inkt) wordt niet aangetast. Pigmentinkt wordt gebruikt voor het afdrukken van teksten op gewoon papier.
Gebruik je fotopapier van het type polymeer (ook soms "swellable" genoemd), dan zijn de kleurstoffen beter beschermd en vervaagt de afdruk niet na een jaar.
De UV straling tast ook de kleurstoffen aan, maar duidelijk minder dan de zuurstof in de lucht. Het type papier speelt hier geen rol.
Deze test werd uitgevoerd met alternatieve inkt. Ik heb de test niet uitgevoerd met originele inkt, aangezien die veel te duur is om slechts af en toe iets uit te printen.
| Recente afdruk |
|---|
| Afdruk na een jaar |
|  De alternatieve printkop is meer dan de helft goedkoper dan de prijs bij de lokale computerboer. Maar ik zou nooit een "remanufactured" printkop kopen: dit is een printkop die opnieuw gevuld is geweest. Dergelijke prinkoppen kunnen lekken en de printer beschadigen. Vaak is de printkop versleten. |
|---|