De instant-fotografie zit opnieuw in de lift ondanks de relatief hoge kostprijs per foto.
Het scheikundig procédé van instantfotografie wordt hier besproken.
Een scheikundig procédé is in staat snel foto's af te leveren, terwijl de apparatuur klein en eenvoudig kan blijven. Alles gebeurt in de filmemulsie. Er is geen sensor, en kan dus ook geen foto op geheugenkaart gezet worden.
Op dit ogenblik zijn er twee fabrikanten die instant film op de markt brengen:
- Impossible project die oude Polaroid filmformaten op de markt brengt. Het zijn ex-werknemers die een fabriek hebben opgekocht om de produktie verder te laten gaan. Ondertussen is het project geëvolueerd en heet nu Polaroïd Originals. Er werd zelfs een nieuw apparaat op de markt gebracht.
- Fujifilm met verschillende fototoestellen (Fuji Instax Mini) en instant film. De Leica Sofort gebruikt film die compatibel is met de instax film.
De foto's van alle systemen hebben nagenoeg dezelfde vorm, met een onbelichte strook aan één kant. Hieronder zit het reagent in een afgesloten ruimte. Deze kant komt als eerste uit het toestel.
Fujifilm (Instax) en Leica Sofort
Fuji heeft systemen voor instant-fotografie verkocht sinds de jaren 1980 (in samenwerking met Polaroid), maar de toestellen waren enkel beschikbaar op de lokale markten om geen concurrentie te vormen voor Polaroid. Wanneer de patenten verlopen waren (halverwege de jaren 1990) is Fuji zich internationaal gaan profileren met zijn instant-fotografie. Enkele jaren later is Polaroid gestopt met het maken van instant-film produkten. Beide systemen zijn echter niet compatibel met elkaar.Het systeem bestaat uit een analoog fototoestel (zonder sensor). De afdrukken worden direct gemaakt op fotogevoelig papier (10 vellen per pack). De gevoeligheid bedraagt 800ISO, wat voldoende is voor de meeste toepassingen. De opening wordt zeer klein gemaakt bij buitenfotografie.
Zoals bij alle instant-film systemen is de foto kleiner dan het toestel en er kunnen geen copiën gemaakt worden.
Dit fotopapier kan enkel gebruikt worden op de toestellen van de Fuji Instax Mini gamma en Leica Sofort. Ieder vel heeft een afmeting van 86 × 54mm waarvan 62 × 46mm belicht worden. Het zijn dus afdrukken die de grootte hebben van een visitekaart. De foto's blijven mechanisch gevoelig en zullen onherroepelijk beschadigd worden als ze in een portefeuille bewaard worden.
Er zijn verschillende toestellen in het gamma van Fuji, van de meest eenvoudige tot eerder complexe toestellen. Eenvoudige toestellen hebben geen enkele instelling, enkel een aanduider voor de belichting en een manuele iris-instelling. De meeste toestellen hebben een flitser die nodig is voor binnen-fotografie (om de witbalans recht te trekken) en bij tegenlicht. De flitser werkt bij iedere foto en kan niet uitgeschakeld worden op de basistoestellen. De meer complexe toestellen laten een dubbele belichting toe, een eigenschap die altijd geassocieerd wordt met filmtoestellen. De Leica Sofort daartegenover bestaat maar in één uitvoering.
De Leica Sofort is een (duur) alternatief op de Instax mini. Beide toestellen zijn compatibel met elkaar, papier van het ene merk kan op het ander toestel gebruikt worden.
Instax mini 99
De filmontwikkeling van de Fuji Instax is zuiver scheikundig, zoals in de eerste Polaroid emulsies van in de jaren 1950. Het is dus niet mogelijk om de foto te bewerken, want er is geen electronische sensor die een digitaal beeld geeft.Maar Fuji heeft een manier gevonden om de foto toch te "bewerken", namelijk door een paar gekleurde leds te doen oplichten tijdens het nemen van de foto. Gebruikt men de gele leds, dan bekomt men een sepia tint, gebruikt men de blauwe leds, dan heeft men een foto met overwegend blauwe tinten. Het is natuurlijk ook mogelijk om een normale foto te nemen, dus zonder de leds in te schakelen.
Het is hier een zuivere commerciele bedoening: men had al heel vlug door dat de kwaliteit van de foto's niet bijster goed was, met de kleur die sterk afhankelijk was van de temperatuur en het omgevingslicht. Maar de bedoeling van de gebruiker is hier niet een perfecte foto te maken (zelfs de goedkoopste smartphone doet beter), maar om een kiekje te trekken. Dus waarom de trend niet verder zetten en het effekt nog meer versterken?
Er is zelfs een bijkkomend effet aanwezig, namelijk de vignetering (die al sterk aanwezig is op een normale foto). Met een schuiver op de lens kan het effekt nog versterkt worden.
Fuji heeft goed ingezien dat de gebruikers geen realistische foto's wensen, maar een unieke creatie op het moment zelf. De gebruikers zijn de snapchat effekten ondertussen beu geworden. Maar zelfs zonder deze extra mogelijkheden zijn alle foto's al uniek, omdat de ontwikkeling direct positief gebeurt.
Polaroid
Instantfotografie ontstond juist na de tweede wereldoorlog, In de jaren 1960 kent het merk een duidelijke dip in de verkoop: de film is duur en de kwaliteit van de afdrukken is maar matig. De eerste influencers moeten ervoor zorgen dat het merk een nieuw publiek aantrekt en er weer bovenop geraakt. Andy warhol en Mapplethorpe krijgen toestellen en produkten en zorgen ervoor dat het produkt een nieuw image krijgt: het produkt van de creativeling.Polaroid raakte er weer bovenop en bleef belangrijk in de jaren 1980-1990: er was gewoon geen alternatief voor instantfotografie. Het bedrijf is echter failliet gegaan in 2001: het waren de beginjaren van de digitale fotografie en plots wou niemand nog werken met dure films.
Polaroid film wordt belicht en bekeken aan dezelfde kant, daarom moet het toestel uitgerust worden met een spiegel om het beeld opnieuw om te keren, maar het principe van de instant ontwikkeling (dye migration) is hetzelfde.
De produktie werd in 2008 stilgelegd, maar een aantal werknemers hebben de laatste fabriek opgekocht en de produktie opnieuw opgestart. De kwaliteit van de eerste films van The Impossible Project was heel slecht maar verbeterde gaandeweg. De films waren ook bijzonder duur.
In 2017 heeft The Impossible Project de naam Polaroid opgekocht en gebruikt dus opnieuw de naam Polaroid voor zijn produkten, die nu verdeeld worden onder de naam Polaroid Originals. Er wordt ook een nieuw fototoestel gelanceerd. Polaroid maakt ook vellen die gebruikt worden in grootformaat fototoestellen.
Algemeen
Zoals bij alle positieffilms is de belichtingslatitude eerder beperkt en de belichting moet goed zijn om een aanvaardbare foto te bekomen. Veel van de toestellen krijgen echter een onvoldoende: het is niet mogelijk om een constante belichting te bekomen als je opeenvoldende foto's neemt van een bepaalde scène. Dit is heel spijtig, want de foto's zijn niet goedkoop. Je hebt geen waarborg dat opeenvolgende foto's correct belicht zullen zijn.Sommige toestellen geven een belichting die meer constant is.
Zink
Kleine printers gebruiken geen scheikundig procédé, maar een fysisch procédé ("Zink" of Zero Ink) om instant foto's te produceren zonder gebruik te moeten maken van inktcartridges of film. Het fototoestel moet hier wel een sensor hebben om het digitaal beeld op te nemen. Het is mogelijk om een selectie te maken van welke foto's uitgeprint moeten worden (wat niet mogelijk is met het Instax/Leica procédé). De afdruk is borderless, er is geen witte rand noodzakelijk (reservoir met reagenten).De afdrukken met het zink-systeem zijn goedkoper en je hebt natuurlijk de mogelijkheid om de foto's te selecteren voor je ze uitprint.
Zink is ook door Polaroid ontwikkeld.
Instant fotografie
Fuji Instax - Leica Sofort
Polaroid Originals
