Fotografie: positieve kleur ontwikkeling

Kleurfilm bestaat uit verschillende lagen die ieder gevoelig zijn voor een bepaalde kleur. Iedere filmlaag bevat naast de lichtgevoelige zilver-halide kristallen ook kleurbinders. Deze zijn nu nog niet zichtbaar. Bij het ontwikkelen worden de onzichtbare kleurpigmenten geactiveerd.

De emulsie bestaat uit volgende lagen:

Een beschermlaag uit zuivere gelatine om de onderliggende lagen mechanisch te beschermen. Een aanraking of kleine mechanische schuring veroorzaakt immers hetzelfde effekt als een lokale belichting.
Een niet-gechromatiseerde lichtgevoelige laag. Deze laag (te vergelijken met de eerste film emulsies) is enkel gevoelig voor blauw en violet licht. Deze laag bevat een gele kleurvormer.
Een gele filter die de blauwe stralen tegenhoudt. De volgende lagen zijn immers ook gevoelig voor blauw, maar het blauw component is reeds aktief geweest en mag de volgende lagen niet beïnvloeden.
Een orthochromatische lichtgevoelige laag die gevoelig is voor blauw en groen. Omdat het blauw tegen gehouden wordt, is enkel het groene lichtcomponent aktief. Deze laag bevat magenta kleurvormers.
Een rode kleurfilter die enkel het rode licht doorlaat.
Een panchromatische filmlaag gevoelig voor alle kleuren, maar enkel rood kan de emulsie bereiken. Deze laag bevat cyan kleurbinders.
Een isolerende gelatine laag.
De anti-halo laag bevat colloïdaal zilver en vangt al het licht op zodat er geen reflekties kunnen ontstaan. Deze laag wordt doorzichtig bij het fixeren, waarbij het zilver opgelost wordt.
De backing paper is enkel aanwezig bij bepaalde soorten rolfilm.
Soms bevat film een anti-curling laag die uit zuivere gelatine bestaat (maar niet fotografisch of chemisch aktief). Deze laag is even dik als de fotogevoelige laag en zorgt dat de film niet krult bij hetd rogen.

De kleurvormers of kleurkoppelaars zijn een speciale soort pigment die geen kleur hebben (ze zijn doorzichtig). Enkel bij de ontwikkeling reageren de afbraakprodukten lokaal met de kleurkoppelaars en er krijgen de pigmenten hun kleur.

De kleurlagen zijn vaak meervoudig uitgevoerd met lagen die een verschillende gevoeligheid hebben om de dynamiek die opgenomen kan worden te vergroten. Met meervoudige lagen kan men ook een meer lineair verloop bekomen. Negatieffilms hebben meestal drie lagen per kleur, diapositieven twee lagen.

Dezelfde lagen komen voor bij negatief film (echter met kleurpigmenten die aangepast zijn aan de ontwikkeling). Daarom dat men diapositieven kan ontwikkelen met de produkten voor negatief ontwikkeling (cross processing).

Maar diapositieven hebben een beperkte belichtingslatitude. Door de dubbele ontwikkeling worden de donkere delen en heldere delen afgekapt (bij een negatief worden enkel de te donkere delen afgekapt). Daarbij komt nog dat de belichting niet kan gecorrigeerd worden: een dia is het uiteindelijk produkt.

Diapositieffilm is meestal gemaakt voor daglicht ("daylight"). Er bestaat ook film voor binnenopnames "tungsten" genaamd. In tegenstelling met negatieffilm is er geen kleurcorrectie mogelijk (instelling van de witbalans).

De mogelijkheden tot push processing zijn echter beperkt in vergelijking met zwart-wit film omdat er snel een kleurzweem kan ontstaan. De reden is eenvoudig: de filters houden een deel van het licht tegen, en de opeenvolgende lagen moeten dus een oplopende gevoeligheid hebben om deze filtering te compenseren. Bij de push-ontwikkeling wordt er geen rekening gehouden met deze filters. Kleurfouten zijn te verwachten bij push ontwikkeling van meer dan 1 stop.

De Kodachrome is ook een positieve kleurfilm (=chrome), maar de film is volledig verschillend en de ontwikkeling gebeurt op een andere manier.

Kleurontwikkeling

E-6 positieve kleurontwikkeling

Push processing

Kleurfilm positief