Deze pagina bevat technische informatie over de electronica van flitsers: wat zit er in een electronische flitser? Hoe kan ik zelf een flitser bouwen? Voorbeelden van afstandsbedieningen.
Afbeelding rechts:
De electronische flitser deed zijn intrede eind jaren '60. Zoals toen gebruikelijk, bestonden er kits om zelf een electronenflitser te bouwen (er bestonden ook kits om een zelf een radio, een looplicht, enz te maken). Kan men nu nog zijn eigen mp-3 speler, spelconsole of smartphone bouwen? Neen, en het ergste is dat als die defekt gaat, men die ook niet kan herstellen!
De flitser kan op batterij werken, waarbij een oscillator bestaande uit een AD136 een transfo aanstuurt. Het secundaire van de transfo levert de nodige hoogspanning die gelijkgericht wordt voor de flitsbuis. De energie wordt opgeslagen in een elko van 500µF/350V. Als het flitscontact sluit, wordt een kleine condensator van 0.2µF ontladen over het primaire van een impulstransfo. Om de buis te doen ontsteken heeft men een spanning nodig van meerdere kilovolts die via de inpulstransfo geleverd wordt. Eenmaal de buis ontstoken wordt de elko ontladen over de werkende buis. De buis dooft automatisch als de elko ontladen is, en de cyclus kan herbeginnen.
Over de contacten om de flitser te laten werken zit er een spanning van een paar honderd volt, en een dergelijke flitser kan niet meer gebruikt worden met moderne toestellen die een electronische schakelaar (transistor) gebruiken.
De schakeling kon ook uit het net gevoed worden. Een auto-transfo zorgt voor de correcte spanning van 110V die verdubbeld en gelijkgericht wordt. Door het gebruik van een autotransfo is er geens scheiding met het net, maar dit is geen probleem als de flitser in een isolerende behuizing gemonteerd wordt en er geen uitstekende metalen delen zijn. De flitscontacten hebben een hoge weerstand van 2MΩ zodat je niet geëlectrocuteerd kan worden. Moderne fototoestellen mogen echter niet werken met deze flitsers omdat er ongeveer 200V over de contacten zit.
Deze flitser werkt altijd op maximaal vermogen, er is geen vermogensregeling en geen automaat aanwezig. Men was toen al heel gelukkig dat men een electronische flitser kon gebruiken in plaats van dure flitslampen voor éénmlig gebruik.
Moderne flitsers met vermogensregeling schakelen de flitsbuis uit bij het bereiken van de nodige belichting. De overgebleven energie in de elko kan gebruikt worden bij een volgende flits, zodat de flitser sneller gereed is voor een volgende foto. Goedkopere flitsers ontladen snel de flitselko las de belichting bereikt is: je verliest dus een deel energie bij iedere flits en het opnieuw opladen van de elko vraagt een langere tijd.
In al mijn jeugd heb ik regelmatig verschillende soorten flitsers en afstandsbedieningen gebouwd.
- Een zelfgemaakte LED flitser
- Deze flitser is sterker dan de ingebouwde flitser in de meeste fototoestellen. Je kan hem als ringflitser gebruiken bij macrofotografie.
- Index slave flitsers
- Met de komst van de digitale fotografie heb ik enorm geëxperimenteerd met slave flitsers. Het LCD scherpje maakte het mogelijk direct het resultaat te zien.
Je kan gemakkelijk een slave flitser gebruiken om bijvoorbeeld de achtergrond extra te belichten en schaduwen te vermijden. De slave flitser reageert op de lichtpuls van de hoofdflitser.
Verschillende ontwerpen worden besproken, een gemakkelijke flitser op netspanning, een zware flitser op (auto-)batterij,... Met ook aandacht voor het vermijden van de "preflash" (voorflits of meetflits).
Electronica
