Bij produktfotografie zal men vaak de naam “packshot” aantreffen: de foto van een produkt (met of zonder zijn verpakking) zoals die in reklameboodschappen zal verschijnen. Produktfotografie is een aparte tak van de fotografie. Vaak wordt er met flitsers gewerkt zodat men met de scherptediepte kan spelen.
Er wordt vaak een lens gebruikt die goed presteert bij macro-fotografie, maar noodzakelijk is dit niet.
Soms wordt er aangeraden om een ringflits te gebruiken voor produktfotografie. Een ringflits geeft echter hard licht, en dit is niet gewenst voor een packshot: men gebruikt liefst een flitser met een softbox (kleine voorwerpen) of een echte studioflitser (grotere voorwerpen). Er is niet echt een grens waarbij men moet overgaan op studioflitsers, maar als men over dergelijke flitser kan beschikken, kan men die gebruiken, zelfs voor kleine voorwerpen: bij een packshot moet het produkt perfekt in beeld komen. Studio-flitsers hebben als voordeel dat ze altijd paraat zijn, en de modelling lights geven een idee hoe het uiteindelijke beeld er uit zal zien.
Een zelfgemaakte mini softbox is ideaal voor kleine onderwerpen zoals in dit voorbeeld een harde schijf. Dankzij het relatief groot stralingsoppervlakte zijn de schaduwen zacht. Een opening van ƒ/8 à ƒ/22 bij een ISO-waarde van 200 is zonder probleem haalbaar door de sterkte van de flitser in te stellen (hier mijn heel vaak gebruikte Vivitar 2500). Hoewel niet absoluut noodzakelijk bij macrofotografie kan je zelfs de belichtingsautomaat van de flitser gebruiken (de Vivitar gebruikt geen TTL-lichtmeting maar heeft een eigen fotocel). Kijk hoe evenwichtig de belichting is!
Heb je al een lichtbox overwogen? Dit is een doos dat bekleed wordt met wit of reflekterend papier en waarin het onderwerp geplaatst wordt. Kies een doos dat minstens dubbel zo groot is als het onderwerp. De flitser (gewone richtbare externe flitser) richt je naar de bekleding, zodat het onderwerp hoofdzakelijk door het zachte gereflekteerde licht belicht wordt.
Indien je niet over een externe flitser beschikt, kan je een deel van de zijkanten van de doos uitsnijden en vervangen door een vel papier. Buiten de doos plaats je twee sterke lampen (halogeen werflampen). Het papier zorgt voor een beeld zonder schaduw. Ideaal om foto's van de produktie die je verkoopt op ebay te plaatsen. Gebruik geen gecombineerd licht: flitser en werflampen: beide hebben een verschillende kleurtemperatuur en dat is zichtbaar op de uiteindelijke foto: de voorkant zal er blauwer uitzien, en de zijkanten roder.
Effekt van de flitser
Direcht (frontaal) flitslicht onderderukt de tekstuur van het onderwerp: alle relief gaat verloren.Bij lateraal licht wordt de tekstuur juist beklemtoond bij hard licht (puntbelichting = naakte flitser). Met een softbox bekomt men een natuurlijke belichting met zachte randen. het meest natuurlijk effekt wordt bereikt door een softbox, met een extra accentbelichting (hard licht) om de klemtoon op bepaalde delen van het beeld te richten. Vooral voor food photography is een accentbelichting noodzakelijk, anders ziet het voedsel er flets en onappetijtelijk uit.
Pack shots
Het toppunt is natuurlijk een aangepaste fotografie-tafel met doorschijnende en gebogen werkblad (lichttafel). Daardoor kan het produkt ook langs onderen belicht worden. Enkel een lichtbron onderaan is niet genoeg: het onderwerp moet baden in het licht. Als de lichtverhoudingen kloppen lijkt het produkt te zweven. De gebogen achterwand zorgt voor een "infini-wand": je ziet de achterwand niet op de foto.Zo'n doorschijnende en gebogen werkblad kan je zelf maken: thermo-plastiek wordt wat zachter als die opgewarmd wordt. Het werkblad wordt op zijn plaats gehouden door een metalen frame. Je kan zo'n frame laten maken door een bedrijf die metaalconstructies maakt.
Om het produkt goed scherp te krijgen (voldoende scherptediepte) wordt er vaak met een relatief kleine opening gewerkt, wat als gevolg heeft dat men sterk moet flitsen. Voor een foto op normale opening (ƒ/4) heb je genoeg aan 100J, met een opening van ƒ/11 heb je 800J nodig (drie of vier flitsers).
Er kan zowel van boven of horizontaag gefotografeerd worden (bijna altijd met een afstandsbediening om kleine bewegingen tegen te gaan). Er wordt tethered gewerkt: het fototoestel verbonden met een computer met gecalibreerd scherm zodat de foto direct geëvalueerd kan worden.
Voor reflecterende objecten zal men liefst een lichttent gebruiken en de lichttafel op een lager vermogen gebruiken.
Inbranden
Het inbranden is een vorm van dubbele belichting, waarbij er dus twee foto's genomen worden van eenzelfde produkt, bijvoorbeeld om de aanduiders op het toestel zichtbaar te hebben op de foto. Bij produktfotografie moet het toestel eruit zien zoals in werkelijkheid, waarbij de aanduiders goed zichtbaar zijn.Bij film fototoestellen gebruikte men een dubbele belichting. De films die voor advertenties gebruikt worden zijn niet echt lichtgevoelig (fijne korrel) en men moet flitsen of een lange sluitertijd gebruiken om een correct belicht beeld te bekomen.
| Met flitser | De eerste foto wordt normaal belicht (flitsers), met eventueel een lichte onderbelichting. De aanduiders zijn niet zichtbaar. De ontspanner wordt opnieuw opgespannen, maar zonder dat de film vooruit getrokken wordt (bepaalde fototoestellen zijn voorzien om dubbelopnames te maken). |
|---|---|
| Zonder flitser | De tweede foto wordt genomen met een relatief lange sluitertijd zodat de aanduiders goed zichtbaar zijn. Er wordt niet geflitst en het voorwerp is volledig donker. Dit noemt men het inbranden. De belichtingstijd moet hier vaak proefondervindelijk bepaald worden (ervaring van de fotograaf). |
| Dubbele belichting | Bij digitale fototoestellen zal men de twee beelden combineren in Photoshop. Het is belangrijk dat het toestel niet bewogen wordt tussen de twee opnames (gebruik van een statief). |
Bij televisietoestellen en andere digitale toestellen zal men geen echt beeld tonen (de rasterstruktuur zal interfereren met de Bayer mozaiek van de sensor en onvermijdelijke stoorpatronen veroorzaken (moiré). Hier plakt men gewoon een andere foto op de plaats van het scherm.
Professionele produktfotografie
Om de produkten die je verkoopt in de kijker te zetten (voor presentatie op een website en dergelijke) moet je op volgende details letten:- Achtergrond: de achtergrond moet aangepast zijn aan de website, meestal zal dit een heldere, witte achtergrond zijn. Vermijd gelkeurde achtergronden die inwerken op het produkt.
- Kleur: zorg dat de kleurbalans correct ingesteld is, zoda je produkt op de foto dezelfde kleur heeft als in werkelijkheid. Voor bepaalde soorten artikelen is dit zeer belangrijk.
- Lage positionnering: plaats je op dezelfde hoogte als het bij het fotograferen. Een hoog standpunt comprimeert of verlaagt het produkt.
- Details: de details zorgen voor de verkoop. Zorg dat de foto een voldoende resolutie heeft en voorzie een "mouse over" funktie waarbij de webpagina een detail van het produkt toont bij een onMouseOver event.
- Consistentie: alle foto's moeten in dezelfde omstandigheden genomen zijn: zelfde lichtopstelling en kleurtemperatuur, zelfde camerainstellingen, zelfde achtergrond
- Gebruik van gespecialiseerde bedrijven: je kan het fotograferen van produkten overlaten aan gespecialiseerde bedrijven, maar deze zullen de foto's zeker niet in 24 uur afleveren. Blijf bij eenzelfde firma gedurende de looptijd van de campagne.
Produktfotografie
