De spiegelreflexen worden geleverd met een standaard-matglas dat in de meeste gevallen voldoende is. Het gebruikte matglas is echter een compromis: daarom kan je aftermarket kits bekomen die meer mogelijkheden bieden of beter geschikt zijn voor zeer lichtsterke lenzen.
Beschik je over een zeer lichtsterke lens (bijvoorbeeld ƒ/1.4)? Doe dan de test: stel je fototoestel in op ƒ/2.8 (aperture priority) en druk op de DOF preview knop om de iris te sluiten. Wordt het beeld donkerder in de zoeker?
De overgang van ƒ/2.8 naar ƒ/1.4 is een verandering van 2 stops (beeld viermaal zo helder), en toch zie je nauwelijks verschil. Dit is omdat het standaard meegeleverde matglas berekend is voor lenzen met een lichtsterkte van ƒ/2.8. het extra licht wordt gewoon weggesmeten, daarom dat fotografen alternatieven zoeken.
Het matglas is een stuk doorzichtig plastiek dat heel precies ruw wordt gemaakt. Vroeger was dat een stukje echt glas dat met waterstof fluoride werd ruw gemaakt, maar tegenwoordig gebruikt men plastiek. Door die ruwheid is het reëel beeld dat op het matglas geprojecteerd wordt zichtbaar. Hoe sterker de ruwheid (hoe groter de "korrel") hoe beter het beeld zichtbaar is. Maar een matglas met een ruwere korrel kan niet profiteren van het extra licht dat een zeer lichtsterke lens levert. Het beeld is ook niet echt scherp, juist vanwege de korrel.
After market matglazen zijn in het algemeen fijner van struktuur ("precision matte"). In de handleiding wordt duidelijk vermeld dat deze matglazen een scherper beeld zullen geven, maar ook dat ze minder "lichtsterk" zijn bij gebruik van standaard-lenzen. Enkel bij gebruik van zeer lichtsterke lenzen presteren deze precisie matglazen zoals het hoort.
Split prisma
Om nauwkeurig scherp te stellen is een matglas niet ideaal; met een split prisma of stigmometer gaat het gemakkelijker (uitleg via de link). Vaak zijn de after market matglazen uitgerust met een dergelijke stigmometer.Opgelet, de precision matte focussing screen van Canon zelf is er niet mee uitgerust! Je moet echt een alternatieve matglas kopen!
De best bekende firma is Katz Eye. De matglazen van deze firma bevatten zowel een split prisma (die een gebroken beeld beeld geeft in geval van verkeerde focus) als een microprisma ring dat een onrustig beeld geeft bij verkeerde focus.
Montage
Eerst moet je het origineel matglas verwijderen. Soms is het matglas gewoon op zijn plaats geklikt en kan die gemakkelijk verwijderen. Soms is het matglas in een metalen houder gemonteerd: de houder moet je losklikken en het matglas komt dan vrij. Normaal gezien moet je de voorste afdekplaat niet losvijzen (twee vijzen, zie rode aanduiding), wel indien de metalen houder losgekomen is en je die niet kan terugplaatsen.De uitleg voor het vervangen van het matglas hangt af van het fototoestel: bij Katz Eye zit er een duidelijke handleiding met foto's voor het betreffende toestel.
Opgelet: het matglas heeft zowel een voor- als een achterkant (kant lens en kant sensor), maar ook een boven- en onderkant! Het matglas is maar mat gemaakt aan één kant (de bovenkant). De grootste fout die gemaakt wordt is het matglas verkeerd plaatsen. Omdat die maar vlotjes past op één enkele manier probeert men een beetje te forceren, waardoor uiteindelijk het volledig fototoestel ontregeld geraakt.
Bij het vervangen van het matglas moet de spiegel niet naar boven geklapt worden. In tegendeel, als de spiegel naar boven zit, zit ie tegen het matglas! De spiegel is een zeer teer component. Het fototoestel zal niet meer automatisch kunnen scherpstellen als de spiegel een stoot gekregen heeft.
Belichting corrigeren
Het is belangrijk te weten dat met het vervangen van het matglas er functioneel niets verandert aan de werking van het fototoestel, het matglas wordt niet door het fototoestel gebruikt.Bij bepaalde toestellen moet de belichting wat gecorrigeerd worden (bijvoorbeeld alle foto's moeten 1/3 stop onderbelicht worden om correct belicht te zijn). Met een paar testfoto's en het bekijken van het histogram kan je snel te weten komen of je een belichtingscompensatie moet toepassen.
De reden dat je en belichtingscompensatie moet doorvoeren is dat de lichtmeting in het fototoestel gebeurt achter het matglas. Als die dus optisch anders reageert, zal de belichtingsmeter verkeerde informatie ontvangen. In het menu van de spiegelreflex kan je aangeven dat je met een andere focussing screen werkt (dit staat ook duidelijk in de handleiding, zowel van Canon als die van de focussing screen).
Naargelang de versie is het mogelijk dat de indikaties die in de zoeker verschijnen niet meer aanwezig zijn (oplichtende focuspunt). Dit betekent echter niet dat de autofocus niet meer zou werken! Om bevestiging van de autofocus te hebben moet je het bip-geluid inschakelen. Het matglas heeft absoluut geen funktie bij het automatisch scherpstellen. Het is mogelijk het matglas te bekomen met specifieke aanduidingen (vierkant, horizonlijn op 1/3 en 2/3,...)
Bij de laatste Canon fototoestel (Canon 5D Mk III) kan het matglas niet meer vervangen worden, want het is een soort LCD panel geworden, waarop talrijke indicaties getoond worden. Terwijl dit toestel juist baat heeft aan een degelijke focussing screen (ik hou niet van de scherpstelling van dit toestel).
Mensen die met een ouderwetse filmreflex gewerkt hebben, missen het grote matglas (het matglas is namelijk altijd evengroot als de gevoelige oppervlakte). Met een kleiner matglas is de split prisma ook kleiner, waardoor je al heel goede ogen moet hebben om de correcte scherpstelling vast te stellen. Vaak moet je een oculair-loupe gebruiken.
Met de komst van de live preview met 10× uitvergroting is een split prisma minder noodzakelijk. Moderne digitale reflextoestellen hebben een HDMI uitgang waardoor je een beeld met hoge resolutie op een plasma of LCD kan vertonen. Bij live preview vervallen alle focus offset-fouten: hetgeen op het scherm te zien is, is het effektief beeld zoals die door de sensor zal opgenomen worden.
Een echte split prisma plaatsen
Het matglas is nr 5