Er blijft nog één element over van het CD-tijdperk: als er ergens een snelheid gegeven wordt (bijvoorbeeld 40×), dan is de referentiesnelheid de data-snelheid van een CD speler: 150kB/sec.
Men heeft altijd een opslagmedium moeten gebruiken voor de opslag van de digitale foto's. De eerste digitale fototoestellen worden hier besproken.
De floppy werd gebruikt in de eerste digitale fototoestellen van Sony. De eerste versie in de jaren '80 (Mavica) was niet compatibel (Betamax, Memory stick,... ze zullen het nooit leren daar bij Sony). De resolutie was niet beter dan de video-resolutie (640 × 480pixels), het fototoestel was niet veel meer dan een videograbber. Omdat de resolutie zo laag was konden er ongeveer 15 foto's op een diskette opgeslagen worden (standaard capaciteit: 1.4MB). Van zodra de resolutie van de toestellen verbeterde moest men overschakelen op een ander medium.
Sony heeft een aantal digitale fototoestellen met mini-CD recorder op de markt gebracht. Dit was een uitstekend idee, op een ogenblik dat de geheugenkaarten bijzonder duur waren. Maar de mini-CD recorder was een zwakke (mechanische) schakel: het schrijven was niet enkel traag, maar de brander ging ook regelmatig defekt.
Maar heel vlug werden de geheugenkaarten betaalbaar: het was niet meer nodig een image-tank of een notebook computer op vakantie te nemen, maar men kon alle vakantiefoto's op één enkele geheugenkaart met hoge capaciteit opslaan. Dit zijn de opeenvolgende opsalgformaten:
- PCMCIA (1986), PC Card of PCMCIA 2.0 (1991)
De PCMCIA kaarten (Personal Computer Memory Card International Association) waren een gestandardiseerde interface voor de eerste draagbare computers. De interface was oorspronkelijk bedoeld als geheugenuitbreiding, maar heel vlug zag men ook PCMCIA modemkaarten en netwerkkaarten. Er bestond een interface van PCMCIA naar Compactflash zodat de geheugenkaarten snel op de computer gelezen konden worden.Het PCMCIA-formaat (“People Can't Memorize Computer Industry Acronyms”) bestaat officieel niet meer (opgeheven in 2009), maar er zijn nog steeds computerfabrikanten die zo'n interface inbouwen in hun bedrijfs-notebooks omdat dit een open, snel en gestandardiseerd formaat is.
- Compact Flash (1994) was de eerste gestandardiserde geheugenkaart, en had vanaf het begin alles om een succesnummer te worden: een interface gebaseerd op die van de computer, zodat je eigenlijk een CF-kaart direct op de EIDE-bus van de computer kon aansluiten (met theoretische transferrates tot 133MB/sec). Het is zelfs mogelijk een computer op te starten vanaf een compactflash geheugenkaart als er een partitietabel en bootsector geschreven wordt (zoals bij een echte harde schijf). Dit werd trouwens vaak gedaan voor kiosk-toepassingen voor de komst van de SSD schijf.
In vergelijking met andere kaartformaten is de CF een open standaard, gebaseerd op een computerstandaard. Andere formaten zoals de SD kaart zijn een gesloten formaat en ondernemingen die het formaat in hun toepassing willen gebruiken moeten een licentie betalen. Dit heeft bijgedragen tot de populariteit van de standaard. Vanaf het begin was er technisch geen capaciteitsbeperking (zoals bij SD wel het geval is), waardoor een oud toestel met een nieuwe kaart kan werken (en omgekeerd). Omdat het formaat gebaseerd was op het data-formaat van de harde schijf was het standaard heel stabiel vanaf het begin, en moesten er geen hacks toegepast worden om de capaciteit op te voeren, zoals bij andere formaten.
Het feit dat het CF formaat een open formaat was, heeft er ook toe bijgedragen dat er subtandaard-kaarten geproduceerd werden: er was immers totaal geen controle en minimale normen.
Toen de geheugenkaarten nog extreem duur en traag waren werden er ook microdrives gemaakt. Dit zijn in feite microscopisch kleine harde schijven. Dergelijke schijven werden vaak gebruikt door beroepsfotografen vanwege de hogere tranfertsnelheden en hogere capaciteiten (170MB terwijl de beste geheugenkaarten maar tot 32MB gingen). In 2006 werden de microdrives definitief voorbijgestoken door de klassieke geheugenkaarten: de capaciteit van de microdrive bleef steken op 8GB, terwijl de "solid state" geheugenkaarten beschikbaar waren in 16GB.
Technisch gezien blijft het systeem het beste, helaas is de connector de zwakste punt: er zijn namelijk evenveel contactpunten als bij een klassieke harde schijf (een 40-tal op een zeer kleine oppervlakte). In tegenstelling met alle andere formaten is dit een open formaat, waardoor iedereen kaarten kan fabriceren (en daartussen zitten ook waardeloze geheugenkaarten tussen).
De toekomst van het CF-formaat is misschien het CFast formaat, gebaseerd op de SATA interface. Maar beide kaarten zijn niet compatibel met elkaar: een fototoestel kan bijvoorbeeld geen CF/CFast interface hebben. Een nadeel is dat de kaarten relatief groot zijn in vergelijking met andere formaten; deze kaarten zijn uitgesloten van de markt van de smartphones.
- SmartMedia (1995) bleef slechts een paar jaar in gebruik (werd vervangen door de xD). De geheugenkaarten waren goedkoop te maken omdat er geen controller aanwezig was. Deze kaarten gingen vaak defekt vanwege de externe contacten (electrostatische ontladingen), maar ook omdat er geen wear levelling aanwezig was (geheugencellen verslijten). De capaciteit was beperkt tot 128MB. Dergelijke kaarten worden niet meer gemaakt, je moet gaan zoeken op de tweedehandsmarkt indien je een kaart nodig hebt voor je fototoestel.
Het is interessant te weten dat er in de tijd floppy-adapters gemaakt werden (Flashpad genaamd). De geheugenkaart werd in een adapter ter grootte van een floppy gestoken om de gegevens over te dragen naar de computer. De transfersnelheid bedroeg ongeveer 1MB per minuut: dit was sneller dan de serieele poort die toen op de computers aanwezig was. Het duurde ongeveer 15 seconden om één foto over te brengen, maar in die tijd waren we niet zo verwend.
Ondertussen is ook de xD van de markt verdwenen (ten voordelen van de alomtegenwoordige SD kaart): het kon nooit voldoende momentum bereiken. beide kaarten werden gebruikt door Olympus en Fuji/JVC.
- MultiMediaCard (1997) werd oorspronkelijk gebruikt in gsm toestellen. De Secure Digital (1999) heeft dezelfde afmetingen en is de vervanger van de MMC kaart. Deze kaart laat DRM-toepassingen toe, maar in de praktijk betekent dit dat een klein percentage van de schijfcapaciteit daardoor verloren gaat (zelfs al gebruiken de klassieke applikaties die niet).
De SD kaarten zijn in verschillende afmetingen beschikbaar: klassiek, mini en micro. Het klassiek formaat wordt hoodszakelijk gebruikt in toestellen waarbij de kaart rtegelmatig uit het toestel gehaald moet worden (digitaal fototoestel), terwijl het micro-formaat in smartphones gebruikt wordt, waarbij de kaart niet uit het toestel gehaald wordt.
Het SD formaat is een gesloten formaat en fabrikanten die het formaat wensen te gebruiken moeten een licentie betalen.
Ook de capaciteit gaat vooruit, maar aangezien de kaart ook geen controller aan boord heeft moet de interface meegaan met de interne organisatie van het geheugen. Oudere toestellen kunnen de modernere kaarten niet lezen (andere struktuur van de geheugencellen), maar recente fototoestellen kunnen indien nodig oude kaarten lezen. Veel oude toestellen kunnen niet meer gebruikt worden, want de SDSC-kaarten worden niet meer gemaakt, waardoor de gebruiker verplicht wordt tweedehandse kaarten te kopen (met alle risico's vandien).
- De eerste versie (tot 2GB) is de klassieke SD-kaart (SDSC: Standard capacity).
- De nieuwe versie SDHC (High Capacity) gaat tot 32GB,
- en dan moet men overschakelen op de SDXC (Extended capacity).
Als je je afvraagt waarom er een halve CD in het logo van de SD-kaart zit: de reden is eenvoudig: dit logo was oorspronkelijk ontworpen voor de Super Density Disc, een formaat dat enkel als test bestond en uiteindelijk het DVD formaat is geworden.
- Memory Stick (1998) Sony kon natuurlijk niet achterblijven en moest zijn eigen geheugenkaart ontwerpen (ook in talrijke varianten te koop). Omdat de kaart ook geen controller aan boord had, was men beperkt tot 128MB en moest men foefjes toepassen om de capaciteit op te voeren (Memory Stick Duo met een schakelaartje om van geheugenbank te switchen). In de betere spiegelreflexen van Sony (en ook de betere compact-toestellen zoals de DSC-F828) werd er wel gewerkt met de meer professionele Compact Flash kaart naast een versie van de Memory Stick. De Memory Stick wordt ook niet meer gebruikt (cfr. het Betamax formaat...)
Opgelet voor vervalste geheugenkaarten.
De geheugenkaarten hebben geen invloed op de beeldkwaliteit. Het is dus niet zo dat een duurdere kaart betere foto's kan garanderen. Een duurdere kaart kan misschien sneller werken, waardoor de foto's sneller opgeslagen worden en het fototoestel sneller vrij is. Maar de huidige geheugenkaarten zijn veel sneller dan de meeste standaard-fototoestellen. Een snelle geheugenkaart heb je enkel nodig als je videofilms opneemt of je een high end spiegelrefkex bezit.
De verschillende formaten
van 256MB naar 32GB...
