CCD sensoren zijn extreem gevoelig voor infra-rode straling (terwijl normale film niet gevoelig is). Door een infra-rood doorlatende filter voor de lens te plaatsen kan men dus infra-rood fotografie doen. De infra-rood verblinding wordt hier besproken.
Bepaalde films waren gevoelig voor infra rood. Het waren speciale films die in de frigo bewaard moesten worden. Deze films konden gebruikt worden in normale fototoestellen. Maar hoe zit het met digitale fototoestellen?
|
|---|
| Normale foto 1 2 | Zonder IR filter 1 2 |
|---|
De Sony DSC-F828 heeft een uitschakelbare IR-filter. Deze stand wordt voornamelijk gebruikt bij nachtfotografie.
Wat zijn de voordelen van een dergelijk systeem? De camera is veel lichtgevoeliger (de ir-filter houdt ook zichtbaar licht tegen) en er kunnen nog foto's genomen worden in de duisternis want de camera heeft een uitschakelbare infra-rood straler aan boord zodat het onderwerp extra belicht kan worden. De straling is niet zichtbaar en is dus niet storend. Een minpunt natuurlijk is dat de kleuren foutief zijn, de foto heeft een spionnage-camera effekt (dit kan soms gewenst zijn!).
Op de eerste rij foto's krijgt de lamp een lage spanning zodat het gloeien van het spiraaltje nauwelijks zichtbaar is met het blote oog. Op de foto met ingeschakelde IR-filter is de gloeidraad goed zichtbaar, en als je de foto zou "ontleden", dan zou je merken dat het rode kanaal reeds overstuurd is. Dit is zelfs zichtbaar op de gewone foto: de gele vlek is een teken dat de sensor op die plaats overstuurd is. Op de foto met uitgeschakelde filter zorgt de infra-rood straling voor extreme oversturing: je kan de wikkelingen van het spiraaltje niet meer zien.
Op de tweede rij is het gloeien van de draad niet meer zichtbaar, de lamp geeft enkel warmte (= veel infra-rood straling) af, dat is vooral zichtbaar als de infra-rood filter uitgeschakeld wordt.
Normaal kook ik nooit thuis, maar ik heb toch een reden gevonden om mijn kookplaten eens aan te leggen (kwestie van na te gaan of ze nog marcheren). Beide foto's zijn genomen precies 10 seconden na het aanleggen van de elementen (de rode kleur is eigenlijk nog niet zichtbaar met het blote oog), de eerste keer met ingeschakelde IR-filter, de tweede keer zonder filter.
Een fotosensor is vooral gevoelig voor infra-rood licht. Het is enkel dankzij de infra rood filter dat de sensor niet overstuurd wordt.
Infra-rood fotografie wordt toegepast om de verliezen van gebouwen in kaart te brengen. Dit zijn echter speciale fototoestellen die in staat zijn het lage infra rood te meten. Onze digitale fototoestellen zijn daar niet gevoelig voor (enkel voor“near infra-red”).
Infra rood fotografie met normaal fototoestel
Fototoestellen kunnen aangepast worden om meer infra-rood gevoelig te zijn: men verwijderd de ingebouwde infra-rood filter. Vaak is de filter gecombineerd met de blurfilter. Zelfs met de filter zijn de meeste fototoestellen gevoelig voor infra-rood (bij fotografie met veel infra-rood licht zoals een ondergaande zon is dit zelfs storend).
De eerste lens is een moderne lens (één van de weinigen met een infra-rode aanduiding).
Het scherpstellen gebeurt onder gewoon licht (men kan ook manueel scherpstellen als men de afstand tot het onderwerp kent). Dan plaatst men de zwarte filter op het toestel. Men moet de scherpstelling wat bijstellen. Bepaalde lenzen hebben een merkteken voor infra-rood fotografie (rode streep). Bij zoomlenzen zijn er meerdere streepjes.
Veronderstel een onderwerp op 3 meter. De focus werd manueel of automatisch ingesteld onder natuurlijk licht. Dan monteert men de IR filter en stelt men de focus zodanig in dat de aanduiding "3" overeenkomt met het rode merkteken "24" (aangezien de brandpuntsafstand ingesteld staat op 24mm).
Dit is alles. Vaak zal men een lange sluitertijd moeten gebruiken (statief noodzakelijk). De lens wat dichtdraaien is ook goed, om zeker te zijn dat het gebied dat scherp moet zijn het ook is. In ieder geval zal men moeten experimenteren. Met de tweede lens valt de scherptediepte binnen het gebied als men overschakelt naar infra-rood als de opening klainer is dan ƒ/4.
De tweede lens komt uit een oude spiegelreflex (film). Veel lenzen hadden een infra-rode aanduiding. Hier stelt men oog gewoon scherp onder normaal licht en verdraait men de focusring in de richting van het R-tekentje.
Men moet de lens altijd draaien in de richting van een langere afstand tot het onderwerp. Daarom dat veel lenzen (zelfs lenzen die geen specifieke infra-rood markering hebben) kunnen scherpstellen voorbij oneindig: dit is om infra-rood fotografie mogelijk te maken!
