Stop down metering


Fotografie » TechTalk » Fysica » Historiek » Stop down metering

Veronderstel dat je nog een oude lens hebt dat je op je nieuwe spiegelreflex wilt gebruiken. Is dit mogelijk? Er zijn eerst technische problemen die overwonnen moeten worden, maar ook de automatismen die in het toestel ingebakken zitten kunnen waarschijnlijk niet meer gebruikt worden.

De “technische problemen” betreffen de flensafstand, de afstand tussen de flens (bevestiging van de lens aan de body) en de film of sensor. Lenzen met een korte flensafstand (zoals de lenzen met M42 mount) kunnen gebruikt worden op een body met een langere flensafstand zoals Canon. Ook historische lenzen met een T-mount kunnen op canon gebruikt worden. De adaptorring heeft de juiste dikte om beide optische systemen op elkaar af te stemmen.

Film body

Indien je een manueel toestel (filmbody) gebruikt zoals de Praktica MTL 5 dan zal je de belichting zelf moeten instellen met stop down metering. Vroegere wegwerptoestellen hadden een icoontje "zon" en "betrokken", maar voor de echte fotograaf is dit niet genoeg. De iris moet manueel instelbaar zijn (dus alle EF-lenzen vallen hier uit de boot, niet enkel omdat de iris niet manueel bediend kan worden, maar ook omdat de flensafstand hier niet compatibel is).

Deze spiegelreflex heeft een aparte knop voor de metering naast de ontspanderknop (juist rechts van de ontspanderknop op de foto).

De lichtmeter van een oude spiegelreflex is een cadmium-sulfide fotocel die een TTL center-weighted meting uitvoert. Met een beetje ervaring zijn alle foto's goed belicht (voor het scherpstellen is meer ervaring nodig).

Oude lenzen op een nieuw body

Gebruik je oude lenzen op een moderne body dan is de automatische modus niet meer bruikbaar (hoogstens de M-modus of Aperture priority), want het fototoestel kan de opening zelf niet instellen. In principe wordt eerst de focus ingesteld (met volledig geöpende diafragma), dan de belichting.

In manuele modus:

Naargelang je een grote of kleine scherptediepte wenst zal je de sluitertijd moeten bijregelen zodat je een kleine (hoge f-waarden) of grote (lage f-waarden) opening bekomt. Dit was het gemakkelijke deel, nauwkeurig scherpstellen vraagt wat meer ervaring. Het gebruik van een flitser wordt hier uitgelegd.

In aperture priority kies je een opening, en het fototoestel selecteert de bijhorende sluitertijd. De verschillende belichtingsprogramma's zijn beschikbaar (spot-meting, center weighted, average,...) maar ik zou mij beperken tot de klassieke center weighted lichtmeting (je moet de moeilijkheden niet opstapelen, hé!)

Het is misschien ook goed om te werken in auto-ISO mode: dan kiest het fototoestel ook de ISO-waarde (proberen wat het geeft!). Omdat de body de brandpuntsafstand niet kan bepalen, kan er een verkeerde combinatie van sluitersnelheid en ISO-waarde gemaakt worden.

Combinaties

Canon EF lenzen

De EF lenzen van Canon kunnen niet op toestellen van andere merken gebruikt worden. De besturing van de opening gebeurt zuiver electronisch en er is geen instelling mogelijk. Het zijn geen gewone electrische signalen (sturing van de spoel van de iris) maar digitale signalen: de lens is uitgerust met zijn eigen microprocessor. Je zal de lens op zijn maximale opening moeten gebruiken, wat een hele beperking is. Deze weg is niet te bewandelen. Als fotograaf die ook met andere (oudere) toestellen gewerkt heeft mis ik de diafragma ring. OK, je kan die instellen met een knopje, maar dat is niet hetzelfde...

Een andere probleem met de EF lenzen is natuurlijk de langere flensafstand, waardoor je een adaptorring met negatieve dikte zou moeten gebruiken.

Het gebruik van oude EF lenzen (uit het filmtijdperk) is absoluut geen probleem: deze zijn 100% compatibel sinds het ontstaan van het Electro-Focus systeem in 1987. In de meeste gevallen zal je wel merken dat de oude lenzen niet meer voldoen in het digitaal tijdperk. De kitlenzen uit die tijd geven een onscherp beeld met weinig contrast en veel reflekties. Zelfs de Canon EF 35-350 ƒ/3.5-5.6L USM die een toplens was in de tijd van de film presteert matig in vergelijking met modernere ontwerpen zoals de EF 70-200 ƒ/2.8 of ƒ/4.

Andere lenzen op Canon EOS

Canon kan echter wel werken met vreemde lenzen. Er zijn koppelstukken om de lenzen met M42 fitting op een EOS body te gebruiken. Het gebruik van de oude FD lenzen is problematischer, want deze lenzen hebben een kortere back-focus afstand (afstand mount tot gevoelige plaat). In praktijk verlies je de mogelijkheid om op oneindig scherp te stellen, ofwel kan je convertors gebruiken (deze veroorzaken echter een kleine kwaliteitsverlies en werken niet met alle FD lenzen). Bij het overschakelen op het EF (ElectroFocus) systeem bleven de Canon FD gebruikers verweesd achter.

Een ander probleem is natuurlijk de scherpstelling. Vòòr het ontstaan van autofocus systemen waren de fototoestellen uitgerust met een split prisma waarmee relatief nauwkeurig kon scherpgesteld worden. Alle moderne toestellen hebben echter een gewone zoeker en het is meestal niet mogelijk het matglas te vervangen door een stigmometer.

Als je een lens met M42 mount of met T-mount gebruikt, kies dan een gechipte adaptorring. Die verteld aan de body dat er een lens aanwezig is, waardoor de body de focus confirmation zal aangeven (bip op oplichten van de focuspunt in de zoeker). Zonder de focus confirmation is het gissen of het beeld in focus is. Dit is trouwens meer een probleem met Canon bodies met cropsensor (Canon 50D, Canon 7D, enz) dan met een canon met een full size body (grotere optische zoeker). Je kan ook de lens op een statief monteren en de live preview gebruiken (met 10× zoom in de digitale zoeker).


Instelling van de opening (diafragma of iris)


De Canon FD lens gebruikt een zuivere mechanische overbrenging.
Met zijn EF systeem werd Canon de eerste fabrikant die overgestapt is op het volledig electronisch systeem.

Paginas die volgens Google je zouden kunnen interesseren

-