Fotografie » TechTalk » Fysica » Perspectief
Bij fotografie ontstaat er perspectief“vervorming”. Onze ogen corrigeren automatisch dit effekt, maar het is nodig dit effekt eventueel bij te werken bij fotografie (vooral produktfotografie).
Bij landschapsfotografie zal men juist wèl gebruik willen maken van de perspectief om het beeld meer reliëf te geven, maar men moet letten op ongewenste effekten!
Lees ook het gedeelte over het gezichtsveld (heeft een invloed op het perspectief).
Op de academie voor schone kunsten was men vroeger verplicht een jaar tekenen te volgen vooraleer men fotografie kon leren. Door te tekenen kan men de basiselementen van een foto "aan den lijve" ondervinden. Perspectief is zo'n basiselement.
De isometrische projectie geeft een onnatuurlijke, clinische weergave en wordt enkel gebruikt voor technische tekeningen (exploded views). |
Isometrische projectie
De eenvoudigste vorm van perspectief, die gebruikt wordt voor schematische tekeningen is de isometrische projectie (“perspective cavalière”).
Vluchtlijnen en verdwijnpunt
Bij perspectieftekenen gebruikt men vluchtlijnen, en bij een isometrische projectie lopen die altijd evenwijdig. Bij de andere vormen van perspectieftekenen zullen de vluchtlijnen naar een verdwijnpunt convergeren. Naargelang het onderwerp zal men één, twee of drie verdwijnpunten gebruiken.
Eenpuntsperspectief geeft een rustig, statisch beeld. |
Eénpuntsperspectief
Eénpuntsperspectief zal men vaak aantreffen in de natuur: een kanaal met bomen aan beide kanten, een spoorweg, een straat met huizen, enz.
Tweepuntsperspectief geeft stabiliteit, degelijkheid weer. |
Tweepuntsperspectief
Het tweepuntsperspectief wordt in de tekenlessen gebruikt om een voorwerp te tekenen die met een hoek naar ons toe gericht is. Produkten worden vaak in tweepuntsperspectief getekend. De hoofdzetel van een bank wordt altijd in tweepuntsperspectief getekend. In de werkelijkheid (fotografie) zal je het tweepuntsperspectief nauwelijks aantreffen, maar worden foto's gecorrigeerd naar tweepunstperspectief.
Driepuntsperspectief geeft dynamiek aan het beeld |
Driepuntsperspectief
Driepuntsperspectief komt het meeste voor. Alle beelden hebben eigenlijk een driepuntsperspectief, waarbij men soms selectief te werk gaat en vluchtlijnen onderdrukt door de compositie. Slecht gecontroleerd geeft driepuntsperspectief een storend, vertekend beeld (zie fotografische voorbeelden).
Misschien heb je het al gemerkt: de drie rode figuren zijn alle drie dezelfde,... maar "gefotografieerd" onder een ander hoek.
Corrigeren van perspectiefvertekening
Bij landschapsfotografie waarbij je vaak te maken hebt met breedhoeklenzen heb je perspectiefvertekening. Let op de twee rode lijnen die niet vertikaal lopen (eerste foto). Het zijn geen vervormingen van de lens (tonvervorming of dergelijke), want het object loopt perfekt recht op de foto (zij het niet vertikaal zoals het hoort). Om dit fenomeen op te lossen zijn er verschillende oplossingen:
- Gebruik perspective control lenzen of technische camera's.
Dit zijn fototoestellen waarvan het lenzenstelsel gekanteld kan worden ten opzichte van de sensor of gevoelige plaat. Perspective control lenzen (ook tilt & shift lenzen genoemd) zijn niet goedkoop en enkel manueel te bedienen (geen autofocus!). Technische camera's gebruiken een medium formaat sensor (groter dan die van een spiegelreflex) en zijn bijzonder duur.
- Corrigeer achteraf in Photoshop.
Dit is de meest toegepaste werkwijze voor de fotografie van gebouwen en dergelijke. Opgelet, dit geeft soms andere beeldvertekeningen, perspectiefcorrectie is niet aangewezen bij portretfotografie.
- Plaats de horizon halverwege het beeld.
Daardoor haal je een van de verdwijnpunten weg. Dit levert meestal geen interessante foto (de regel van de 2/3 toch niet vergeten, hoop ik?)
- Gebruik geen breedhoeklens.
Daarom zullen beroepsfotografen niet werken met breedhoeklenzen bij portretfotografie (behalve bij speciale effekten), en het gebruik ervan beperken bij andere gelegenheden.
Op deze foto is de storende driepuntsperspectief weggewerkt. Het beeld heeft een éénpuntsperspectief (de kleiner wordende afrastering en de gebouwen in de verte).
Ook op de twee foto's rechts, waarvan de onderste een uitsnede is, zie je een vreemd effekt: het is alsof het gebouw op insorten staat. Je zou denken dat je te maken hebt met kussenvervorming, maar dat is het niet: het is gewoon perspectiefvertekening (niet veroorzaakt door de lens). De foto werd namelijk van een hoger gelegen punt genomen (duinrug). Dit is een zuivere toepassing van het driepunsperspectief: de vluchtlijnen gaan naar een denkbeeldig punt onder de grond.
Hier krijg je een lijst van alle mogelijke beeldfouten veroorzaakt door het fototoestel.
De meetkundige fouten en kleurfouten hebben een aparte pagina gekregen.
|
Uitsnede: het gebouw staat op instorten!
Bij modellenfotografie heb je vaak perspectiefvertekening indien je een te breedhoek lens gebruikt. Als je je fototoestel op ooghoogte houdt hebben de modellen dunne benen (de mode van de skinny jeans maakt het fenomeen nog erger). Gebruik een optiek met een lichte tele-bereik (50mm op een cropsensor, 85mm op een full size sensor) en plaats je wat lager zodat je geen vluchtlijnen hebt.
Paginas die volgens Google je zouden kunnen interesseren
|