Transmittance


Fotografie » TechTalk » Fysica » Opening » Transmittance

De τ-waarde (transmittance) kan je op bepaalde lenzen aantreffen (vooral cinema-lenzen) in plaats van de ƒ-waarde.

Transmissiefactor van de optiek
(fotometrische opening)

De transmittance of transmissie-faktor geeft aan hoeveel licht een optisch systeem doorlaat. De opening van een lens (ƒ-waarde) is een benadering van de transmissiefaktor. De opening of ƒ-waarde is namelijk de berekening van de theoretische lichtsterkte van de lens (geometrische waarde). Er wordt hierbij geen rekening gehouden met mogelijke verliezen (iedere lens-lucht overgang veroorzaakt een klein lichtverlies).

Voor normaal gebruik wordt enkel de ƒ-waarde op de lens vermeld. Bij kritische toepassingen (bijvoorbeeld bij film) waarbij het belangrijk is dat de lichtintensiteit constant blijft, zelfs bij het wisselen van een lens gebruikt men de τ-waarde (fotometrische opening). Deze wordt empirisch gemeten en op iedere lens gegraveerd.

Digitale fototoestellen gebruiken de τ-waarde niet in de praktijk. De belichting wordt gemeten bij maximale opening, en dan wordt de opening indien nodig verkleind. Het verminderen van de opening is relatief ten opzichte van de maximale opening, waardoor de fout die zou kunnen ontstaan heel beperkt is. Bij maximale opening is er in ieder geval geen afwijking.

In heel specifieke gevallen kan het verschil tussen de geometrische opening en de fotometrische opening een invloed hebben, namelijk bij het werken in manuele modus (met een lichtmeter). De lichtmeter geeft aan welke opening het toestel moet gebruiken, maar de lens gedraagt zich als een minder lichtsterke lens. Een praktisch voorbeeld is te zien op de pagina vergelijking Sigma Canon.

Lenzen met een apodisatiefilter vertonen een groot verschil tussen ƒ- waarde en τ-waarde. Het verschil hangt af van de lens (of het effekt min of meer toegepast wordt) en van de gebruikte opening (bij een kleinere opening verdwijnt het effekt en gedraagt de lens zich als een normale lens).

Transmissiefaktor van de sensor

Ook de sensor heeft een transmissiefaktor. Niet alle licht dat op de sensor valt wordt opgenomen. Een klein deel wordt weerkaatst, dit hangt af van de hoek die de lichtstralen maken ten opzichte van de sensor. Lichtstralen die de sensor evenwijdig raken worden minder weerkaatst. Hoe schuiner de lichtstralen, hoe hoger de weerkaatsing.

Ook de microlenzen die voor iedere pixel geplaatst worden verslechteren de transmittance. Vanaf een bepaalde hoek kan het licht de fotosite niet meer bereiken (je moet de microlens en de fotosite zien als een soort tube met het gevoelig element op het einde).

De transmissiefactor van de sensor hangt af van de gebruikte lens. Telecentrische lenzen zoals bij Olympus geven een hogere transmittance omdat de lichtstralen de sensor meer loodrecht raken.

Prime lenzen met een grote opening zijn zeer lichtsterk, maar dit voordeel wordt gedeeltelijk teniet gedaan door het feit dat de lichtstralen de sensor minder loodrecht raken. Het is zelfs zo dat het fototoestel automatisch de minder goede transmittance van de sensor compenseert door de versterking op te voeren. Je denkt dus dat je fototoestel aan 100ISO werkt, maar intern is de versterking opgevoerd tot 160ISO (zelfs als staat de ISO-waarde manueel op 100 ingesteld). Dit gebeurt enkel bij zeer grote openingen. Gebruik je je zeer lichtsterke prime lens op een normale opening (bijvoorbeeld ƒ/2.8), dan wordt de versterking van de sensor niet opgevoerd.

Omdat de lichtstralen de sensor schuiner raken in de hoeken heb je automatisch vignetering. Nieuwere bodies corrigeren deze vignetering automatisch aan de hand van de opgeslagen lensparameters.

Websites die lenzen vergelijken, moeten dit altijd doen voor een aantal bodies. Een Canon body reageert anders dan een Nikon body (met een identieke Sigma lens bijvoorbeeld). Cropsensor of niet speelt ook een rol. DxO is een softwaremaker voor het corrigeren van lensfouten. De correctie wordt altijd toegepast voor een welbepaalde combinatie lens + body. Ook de site DxOmark.com vergelijkt lenzen, maar legt de nadruk op het feit dat niet alle lenzen even goed presteren op alle bodies.

De conversiefaktor van de sensor zelf is zeer goed: voor duizend fotonen die een fotodiode raken worden er 700 electronen geactiveerd.


De transmittance geeft aan hoeveel licht een lens doorlaat.

Paginas die volgens Google je zouden kunnen interesseren

-