Filters


Fotografie » TechTalk » Accessoires en funkties » Filters

ND Filters

ND-filters (neutral density filters of grijsfilters) worden gebruikt om de helderheid te beperken. Een ND-2 filter laat 50% van het licht door. Dergelijke filters worden toegepast als er teveel licht is om het beoogde doel te bereiken: fotograferen van een waterval met een trage sluitertijd, beperking van de scherptediepte door het diafragma maximaal te openen, flitsen buiten met een spiegelreflex.

Videocamera's van de hogere prijsklasse zijn meestal uitgerust met een inschakelbaar ND-filter, maar fotografen moeten het stellen met manueel te gebruiken filters. De opmerkelijke spiegellens van Sony is uitgerust met inschakelbare ND-filters, omdat spiegellenzen geen diafragma hebben.

In plaats van een ND-2 filter kan ook een polarisatiefilter gebruikt worden. Naast het halveren van de helderheid laten deze filters ook toe reflekties te verminderen en meer kleur aan het beeld te geven. Als er geen direkt zonlicht aanwezig is (betrokken hemel), dan werkt de polarisatiefilter als een ND-filter.

NC Filters

Bij Nikon bestaat er een reeks NC filters (NC = No Color). Dit zijn filters zonder optische werking. Ze dienen enkel om de lens te beschermen. De filter is van een zeer degelijke coating voorzien om ongewenste reflekties tegen te gaan. In tegenstelling met UV-filters (die vaak verkocht worden “om de lens te beschermen”) veroorzaken NC filters geen verkleuring van het beeld.

Kleurfilters

Echte kleurfilters werden nagenoeg uitsluitend bij zwart/wit fotografie gebruikt: een gele filter om de wolken meer te laten uitkomen, een oranje of rode filter om dramatische efekten te bekomen, en dergelijke. Het effekt van dergelijke kleurfilters op zwart-wit fotografie kan nagebootst worden in photoshop. Kleurfilters worden meestal gekenmerkt door hun wratten nummer.

Correctiefilters

Bij kleurfilm (negatief) gebeurde de kleurcorrectie automatisch bij het afdrukken: de operator selecteerde de juiste kleurfilter bij het maken van de afdrukken. Bij diapositieven is er geen correctie mogelijk: diapositieven waren enkel gemaakt als "daglichtfilm" en als er correctie nodig was (bijvoorbeeld scène verlicht door gloeilampen), dan was een correctiefilter nodig. Correctiefilters waren bijvoorbeeld een licht-paarse filter om de kleur van industrieele TL-lampen te verbeteren, een skylight filter om de blauwzweem te verminderen, een lichtblauwe filter om te binnen te kunnen fotograferen met daglicht diapositief film.

Correctiefilters hebben meestal een mired-waarde, dat wil zeggen hoeveel ze de kleurtemperatuur verschuiven. Een skylight-filter zal bijvoorbeeld een mired hebben van +30 (verlaging van de kleurtemperatuur), een filter om de gele schijn van gloeilampen te onderdrukken heeft -100 mired. (mired: μ reciprocal degrees kelvin)

Fototoestellen hebben een ingebouwde kleurcorrectie (of je kan altijd de manuele instellingen gebruiken), waardoor de vraag naar kleurfilters sterk gedaald is. Kleurfilters zijn tegenwoordig niet meer nodig.

Skylight en warming filters

Een warming filter is een licht-oranje filter. Het wordt gebruikt om de blauwzweem te verminderen bij foto's genomen in de schaduw of als het weer betrokken is. Het effekt wordt veroorzaakt door het Rayleigh-effekt. De foto rechts vertoont een dergelijke blauwzweem, het is alsof het model uit de koelkast komt. De foto werd in de schaduw genomen want er was teveel zonlicht. Door de blauwe hemel krijgt het model extra blauw licht op zich. Vaak kan het fototoestel niet correct corrigeren, omdat er in het algemeen beeld voldoende zon is.

In andere situaties is een warming filter niet aangewezen. Als er voldoende zonlicht is, dan zijn de kleuren in orde en is een dergelijke filter niet nodig: gebruik je een dergelijke filter, dan kan de natuurlijke kleurbalans van zonlicht worden verstoord, waardoor de automatische witbalans van het fototoestel in de war gestuurd wordt.

Het effekt van een skylight-filter kan je ook bekomen door je fototoestel specifiek in te stellen op de juiste kleurtemperatuur. De kleurtemperatuur in de schaduw is typisch 7500K (in de zon is dat 6500K). Dit doe je door over te gaan van automatische kleurbalans naar manuele kleurbalans. Andere veelgebruikte waarden zijn 3000K voor gloeilamp, 4500K voor TL-lamp (er zijn echter enorme verschillen tussen TL-lampen onderling!). Een xenon-flits heeft een kleurtemperatuur van 4100K.

Als je de exacte kleurtemperatuur in de schaduw vergeten bent, dan kan je altijd vragen dat het model een wit blad papier vasthoudt, zodat je de witbalans manueel kan instellen. Niet vergeten achteraf de witbalans opnieuw op automatisch te zetten.

De skylight filter corrigeert de overmaat aan blauw en UV licht in de bergen en aan zee. Het is een licht-rose filter. Door de blauwe stralen te verminderen krijgt het beeld ook meer contrast.

Een UV filter is normaal gezien volledig transparant.

Kleurfilters en neutrale filters

Polarisatiefilters | UV filters

Andere accessoires

Paginas die volgens Google je zouden kunnen interesseren

-