Er wordt vaak gezegd dat een prime lens goedkoper is dan een zoomlens. In het geval van de hier besproken Sigma is dit zeker niet het geval.
Deze lens is niet minder dan 8× lichtsterker dan een kitlens (EF-S 18-55 ƒ/3.5-5.6 IS). Je kan foto's zonder bewegingsonscherpte nemen met een sluitertijd van 1/125, terwijl hetzelfde fototoestel uitgerust met een kitlens een sluitertijd van 1/15 moet gebruiken. De lens is zo gevoelig dat je nachtfoto's kan nemen zonder statief (enkel de gevoeligheid wat verhogen en vooral het beeld onderbelichten zodat de foto's er niet onnatuurlijk helder uitzien).
Eigenschappen
Als je het aantal individuele lenselementen telt, dan merk je dat je niet te maken heb met een eenvoudige lenske (je kan reeds aanvaardbare beelden bekomen met een triplet lens of nog beter met een Tessar constructie met 4 lenselementen zie lensconstructie). Deze lens is gebouwd om het maximum te halen uit ieder beeld. Sigma gebruikt hier ook een asferische lens.
De lens is stevig gebouwd, geen rammelende onderdelen, geen speling. De lens heeft de klassieke ruwe matzwarte finish (ik ben er een grote voorstander van) zoals ook mijn andere Sigma lens.
De Sigma lenskodes worden hier besproken.
Met deze optiek heeft Sigma een lens gemaakt dat duurder is dan de equivalente lens van de body-fabrikant zelf (Canon EF 50 ƒ/1.4 USM). Ook de nieuwe Sigma 24-105 ƒ/4 DG OS HSM (A) is trouwens duurder dan de equivalente lens van Canon. De lens moet al heel goed zijn om te kunnen concurerren met de originele lenzen van Canon of Nikon!
Het beeld van deze lens is scherper (zelfs op maximale opening) en de vignetering is minder. Om dit te bereiken heeft de fabrikant een grote objectieflens moeten toepassen. De lens weegt het dubbele dan zijn Canon broer (een halve kilo!). De lensconstructie is stevig en de focusring is voldoende stroef om niet te verlopen. De autofocus is luidruchtig, maar dit verminderd na de rodage (muisstil wordt de lens echter niet). Ook mijn Sigma 50-150 was luidruchtig, en nu hoor je de lens niet meer scherpstellen.
De lensconstructie is opmerkelijk: de objectieflens beweegt bij het scherpstellen. De lens wordt echter niet langer of korter, want de optiek maakt gebruik van een interne constructie waarop de lenzen bevestigd zijn. Sigma past hier unit focussing toe: alle lenzen van de optiek bewegen samen. Unit focussing geeft een beter beeld op alle afstanden, maar veroorzaakt meer "focus breathing": bij het scherpstellen verandert de brandpuntafstand (de openingshoek of “gezichtsveld” van de lens).
Minpunten van de Sigma 50 ƒ/1.4 EX DG HSM
- Het is geweten dat de kwaliteitscontrole bij Sigma niet bestaat. Tot nu toe heb ik een succes-rate van 75% (bij Canon is dat 100%). Maar als de lens in orde is, dan is de kwaliteit uitstekend.
- Front focus bij dichtbij gelegen onderwerpen, back focus bij verderaf gelegen onderwerpen. De focus fout is des te meer zichtbaar daar de lens een extreem beperkte scherptediepte heeft. En je kan de focus offset niet corrigeren, de lens stelt immers te dicht scherp bij dichtbij gelegen onderwerpen, en als je scherpstelt op oneindig dan zit de scherptediepte op meer dan oneindig. Wiskundig niet mogelijk, wèl met een Sigma lens! Vanaf ƒ/2.8 is alles in orde, en tussen 1 à 3 meter ook op ƒ/1.4 (zonder de focus offset te moeten bijstellen).
- Zoals met alle superlichtsterke en scherpe lenzen heb je longitudinal chromatic aberration (vertaald is dat "lengte kleurfout"). Vaak wordt het bokeh CA genoemd omdat het in de onscherpe delen van het beeld optreedt. Dit is niet vergelijkbaar met lateral chromatic aberration. (meer technische informatie over kleurfouten)
- Een kenmerk van alle zeer lichtsterke lenzen is dat de buitenkanten van het beeld minder scherp en donkerder zijn (vignetering). Dit effekt is al merkbaar met crop-sensoren, terwijl de lens gemaakt is voor full size sensoren. Bij het verkleinen van het diafragma (tot ƒ/2.8) verdwijnen deze effekten. Het is geen storend fenomeen, want fotografie van vlakke onderwerpen gebeurt niet vaak, en zeker nooit met een opening groter dan ƒ/2.8. Overigens presteert de Canon lens heelwat slechter in dat opzicht!
- Vanwege de grote objectieflens is er meer kans op lens flare (waas over de foto bij tegenlicht). Dit kan slechts gedeeltelijk gecomenseerd worden met de lenskap.
De foto rechts is zo gemaakt dat de fout extra opvalt. In de praktijk zal je een fenomeen hebben zoals de foto hieronder (en enkel op de maximale opening). De uitsnede is op pixel niveau van een foto van 15 megapixel: met een dergelijke resolutie vallen de minste lensfouten direct op.
Een site waar de chromatische aberratie goed uitgelegd wordt is deze.
Foto met de lantaarnpaal: hier zie je heel goed het effekt. De magenta kleur van de heldere hemel “lekt” als het ware op de donkere delen van de lantaarnpaal. Daar waar er geen hemel is, is er ook geen franje. Het dak van het huis dat verder gelegen is vertoont òòk een franje, maar nu een groene! (dit is het typisch kenmerk van een lengte-kleurfout). Door de focus wat te ontregelen is het mogelijk een groene franje rond de lantaarnpaal te laten verschijnen.
In tegenstelling met de laterale kleurfout kan de lengte kleurfout moeilijk volledig gecorrigeerd worden (post-processing op de computer) omdat de fout afhankelijk is van het onderwerp, en vooral van de achtergrond of voorplan (indien die onscherp is). Bij een "normale" opening van ƒ/2.8 is deze fout nagenoeg verdwenen.
Vergelijking met andere 50mm lenzen
| Sigma 50 ƒ/1.4 EX DG HSM | Canon EF 50 ƒ/1.8 II | Canon EF 50 ƒ/1.4 USM | Canon EF 50 ƒ/1.2 L USM | |
|---|---|---|---|---|
| Gewicht | 505g | 130g | 290g | 545g |
| Afmetingen | 85×68mm | 68×41mm | 74×51mm | 85×66mm |
| Filterdiameter | 77mm | 52mm | 58mm | 72mm |
| Opening | ƒ/1.4-16 9 bladen | ƒ/1.8-16 5 bladen | ƒ/1.4-16 8 bladen | ƒ/1.2-16 8 bladen |
| Aantal lenselementen | 8 | 5 | 7 | 8 |
De Canon EF 50 ƒ/1.4 USM is in alle opzichten de kleinere broer van de Sigma: minder scherp, meer vignetering, meer plastiekerig. Maar voor alledaags gebruik is het een heel goede lens met een beeldkwaliteit dat beter is dan die van zoomlenzen.
De extreem dure Canon EF 50 ƒ/1.2 L USM is eigenlijk een miskoop: marginaal scherper dan de andere Canon en minder vignetering, maar niet zo goed als de Sigma. De Canon EF 50 ƒ/1.2 L USM geeft een storende ringvormige bokeh naargelang het onderwerp.
En dan hebben we nog de EF 50 ƒ/1.8 II (niet in beeld). Deze goedkope lens heeft relatief goede eigenschappen, het beeld is extreem scherp vanaf ƒ/2.8, maar vanwege zijn diafragma met 5 (niet afgeronde) bladen zijn de out-of-focus highlight lelijke vijfhoeken. Je zou die kunnen vergelijken met de kitlens EF-S 18-55: veel waar voor weinig geld.
Helderder beeld in de zoeker
dankzij lichtsterke lens?
Je zou denken dat een super lichtsterke lens een helderder beeld zou geven in je zoeker? Niet waar! Je zal geen verschil merken met een ƒ/1.4 ten opzichte van een ƒ/2.8 lens. Doe de test: monteer je superlichtsterke lens op de body en aktiveer de DOF-preview knop. Het is pas als je een kleinere opening kiest (grotere ƒ-waarden dan 2.8) dat de zoeker donkerder zal worden (het verschil in scherptediepte is wel merkbaar). Het verschil met een "normaal" lichtsterke lens (ƒ/2.8) ten opzichte van een kitlens (ƒ/5.6) is wel duidelijk.
De reden is dat het matglas van de huidige reflextoestellen geoptimaliseerd is voor lenzen tot een opening van ƒ/2.8. Er bestaat een matglas speciaal voor snelle lenzen (Canon EE-S), maar deze is nagenoeg onbruikbaar voor gewone lenzen (het vervangen van het matglas is ook niet gemakkelijk). Hier mis ik echt een split prisma en microprisma gebied zoals bij manuele spiegelreflextoestellen, want scherpstellen is echt precisiewerk met dergelijke grote openingen.
De autofocus van het fototoestel wordt ook niet geholpen door de lichtsterke optiek. De AF sensoren zijn gemaakt voor ƒ/2.8 en ƒ/5.6 lenzen: lichtsterke lenzen (tot aan ƒ/2.8) maken gebruik van de meer nauwkeurige sensoren, minder lichtsterke lenzen (van ƒ/3.5 tot ƒ/5.6) moeten het stellen met de minder nauwkeurige AF sensoren, en boven ƒ/5.6 werkt de autofocus niet goed meer. Andere nadelen van super-lichtsterke lenzen worden hier besproken.
