Fotografie: Test van de printer Canon TS8050 (printfuncties)

Het is al een paar jaren geleden dat ik printers besproken heb op deze site. De trend is nu naar printers die ook kunnen scannen, copieren,...

Een printer gebruik het CMYK kleurmodel (hoe meer inkt, hoe donkerder), terwijl de schermen en de fototoestellen het RGB model gebruiken (meer signaal = helderder beeld). Fotos worden ook opgeslagen en verwerkt volgens het RGB kleurmodel (JPEG).
Bij de afdruk wordt het RGB beeld omgezet naar CMYK.

Afbeelding rechts:
Neen, alternatieve inkt is niet slecht voor je printer!
Ik heb honderden alternatieve inktcartridges gebruikt voor de afdruk van m'n foto's op de Canon IP4700 (eerst Ninestart en dan AgfaPhoto). De printer is uiteindelijk stukgegaan door een mechanisch defekt, niet omdat de printkop defekt is gegaan.

Alternatieve inkten kunnen een kleurverschuiving veroorzaken omdat bepaalde tinten meer gesatureerd zijn. Zie informatiepagina over het gebruik van alternatieve inkten.

Disclaimer: deze recensie heb ik zelf geschreven, ik heb geen materiaal uit voorgekauwde recensies door Canon zelf uitgereikt gebruikt. De printer, de inktcartridges en het papier heb ik zelf betaald.

De printer verbruikt enorme hoeveelheden inkt en het is geen printer die je dagelijks moet gebruiken om één pagina uit te printen, bij iedere startcyclus worden de printbuisjes gereinigd en dat kost inkt. Niets printen gedurende een maand en dan alles in één keer printen, dit is de enige manier om de inktkosten wat te drukken.

De testen die hier besproken worden zijn uitgevoerd met originele inkt (SETUP cartridges). Als de printer aangeeft dat een inktcartridge bijna leeg is (uitroepteken) dan kan je nog een tiental foto's achter elkaar uitprinten.

Gewoon papier
Het drukken van zwarte teksten is ronduit slecht met standaard papier: de inkt loopt uit en de letters zijn onduidelijk. Foto rechts: afdruk in "fijn" modus op normaal papier, afstand tussen twee horizontale strepen = 2.6mm.

Het is een beetje beter met gecoat papier (papier couché), maar de letters zijn nog altijd te vet. Een printer à 47€ doet beter. Gecoat papier is gewoon papier met een extra laag die het uitlopen beperkt, niet te verwarren met papier voor foto-afdrukken die een extra doorzichtige laag heeft om de inkt gecontroleerd te absorberen. Gecoat papier is wat meer glanzend dan gewoon papier en wordt soms papier voor presentaties (folders en flyers) genoemd: "inkjet paper for presentations".

Het is bijzonder spijtig dat men de "dot gain" van iedere kleur niet manueel kan instellen in de printer driver. De dot gain is de vergroting van de inktdruppel op het papier door vloeieffekten. Door deze waarde in te stellen (bij professionele printers) kan men het effekt onderdrukken.

Afdruk op fotopapier
De afdruk van foto's lijkt eigenlijk minder goed dan met mijn vorige Canon (zelfde papier van Canon, het uiteindelijk resultaat is sterk afhankelijk van het soort foto-papier). De inktdruppeltjes zijn meer zichtbaar (eerder een soort pixelvorming). Testomgeving: Canon IP4700 onder Windows XP en Canon TS8050 onder Linux Ubuntu, Canon fotopapier GP-501 in beide gevallen.

De aangehaalde problemen zijn niet verminderd na 500 pagina's, in tegendeel. De kweurzweem is nog erger geworden.

De afdruk van foto's is snel (éénmaal dat de printer zijn kuisroutine afgehandeld heeft) maar een kleurenfoto met grijstinten (echt grijs) geeft een afdruk waarbij de grijze zones er sepia uitzien. Ik heb nadien een gradatieblad uitgeprint en hier is het effekt nog meer zichtbaar.

De afdruk op fotopapier is slecht, zowel als ik uit Linux print, als met de print applikatie voor tablets en smartphones. De fouten vallen direct op als ik vergelijk met dezelfde afdruk gemaakt jaren geleden op de IP4700.

Mijn standaard gradatiestrook staat rechts. Zo'n strook komt absoluut niet overeen met een echte foto, maar geeft aan hoe de printer reageert in uitzonderlijke situatie (100% gesatureerde kleuren). Enkel de zwart-grijs-witte strook komt overeen met mogelijke situaties en zou perfekt uitgeprint moeten worden. De afdruk van een echte foto is wat beter, maar niet fantastisch (in tegenstelling met wat andere reviews vermelden).

In het algemeen zijn teststroken niet ideaal om de kwaliteit van een printer te bepalen, maar ze kunnen een vermoeden bevestigen: strepen in beeld, te geelachtig, teveel magenta, enz.

Het verloop van de kleuren is goed (geen banding), maar er zijn horizontale lijnen te zien. De horizontale lijnen zijn vooral te zien bij de zwart-grijze balk en minder met de kleuren. De hoeveelheid lijnen per centimeter is verschillend naargelang de afdruk met de tablet (Canon Print) of met Linux is gebeurd, wat zou duiden op een driverprobleem (maar ze komen allebei van Canon).

Er is ook een kleurzweem te zien, die vooral opvalt bij de zwart-grijze balk, en dat zou niet mogen gebeuren dankzij de grijze inktcartridge. Er is zowel een algemene kleurzweem (te geelachtig) bij helder en midden-grijs als een lokale kleurzweem (magenta) bij donker grijs waarbij de kleurzweem het meest zichtbaar is tussen de horizontale lijnen. Het effekt wordt nog erger (vooral magenta zweem) als je een groot aantal fotopagina's achter elkaar print.

De overgang tussen de kleuren is niet mooi afgelijnd, het is alsof er inkt van de ene kleur naar de andere gelekt is. Ik zie bij bepaalde kleurschakeringen de individuele inktdruppeltjes (en ik ben ondertussen 56 57 jaar oud). Dit is vooral het geval bij donkere, relatief effen tinten.

Selectie "Photo Paper"	Sélectie "Other Photo Paper"
	Ik heb een foto van het internet geplukt en heb die uitgeprint met hetzelfde type papier (Canon GP501) en originele setup cartridges, maar met een andere instelling van de printer driver. Origineel staat links

Wat de kleuren betreft, die zijn het meest correct als men "High Resolution Paper" kiest, anders is de kleur te gelig (zelfs met de originele inktcartridges).

Monochrome afdrukken op fotopapier
Een afdruk in zwart/wit geeft natuurlijkere grijze tonen zonder overheersende kleur (sepia-tint), maar als je goed kijkt (en vergelijkt met een effen grijs vlak) dan zie je toch afwijkingen.

De afdruk is ook bijzonder traag, ongeveer twee minuten, daar waar een zwart-wit afdruk klaar is in 20 seconden (als de printer reeds geprint heeft en dus geen kuisroutine moet uitvoeren). Het is alsof enkel de grijze printkop werkt en slechts een heel fijne strook print bij iedere doorgang.

Een monochrome afdruk is goed zonder horizontale lijnen, maar men ziet strukturen in het grijs gedeelte (dit is goed zichtbaar met op de macro-foto, maar ook met de blote oog). Het is alsof de routine voor het maken van grijstinten (dithering) slecht geschreven is waardoor er een heel lichte patroon zichtbaar is in de grijstinten.

In tegenstelling met de kleurfoto zijn de individuele inktpuntjes hier niet meer zichtbaar met het blote oog.

Als de afdruk onder de loupe bekeken wordt, dan merkt men dat er nog altijd gekleurde inkt gebruikt wordt. De laatste foto is een macro-opname van de monochrome afdruk. De gekleurde stippen (geel, magenta en cyan, dit zijn niet de primaire kleuren van een digitaal fototoestel) zijn goed zichtbaar. Waarom dient de grijze inkt dan? Om opgesoupeerd te worden tijdens de talrijke kuisbeurten?.

De driver trekt zich blijkbaar niet aan van wat je wenst: als je een zwart-wit afdruk wents, dan wordt de afbeelding wel in zwart-wit overgezen, maar de printer gebruikt nog steeds gekleurde inkt, terwijl de printer zwarte en grijze foto-inkt heeft. Het is alsof de printer niet weet dat die cartridges aanwezig zijn.

Zelfs bij zwart-wit afdrukken (de bron zijn zwart/wit foto's) gaan de kleurcartridges sneller leeg dan de monochrome cartridges. Ik heb nooit gemerkt dat de grijze cartridge effektief gebruikt wordt (er wordt enkel inkt gespoten bij het reinigen maar niet bij het printen).

Ik heb 130 zwart-wit foto's achter elkaar gedrukt: twee cyan cartridges (de cartridge was al redelijk leeg aan het begin), één magenta en één gele cartridge opgebruikt, een beetje zwart maar het niveau in de grijze cartridge is niet veranderd.

Als een cartridge leeg geraakt tijdens het printen en die vervangen moet worden, dan hebben de volgende afdrukken een kleurzweem. Dit valt goed op bij monochrome afdrukken en er een stapel opeenvolgende afdrukken gemaakt moet worden.

Mast van een schip
En als laatste wou ik nog een paar foto's afdrukken voor mezelf (nog steeds met de originele setup inktvullingen). Toevallig is er een donker gedeelte in het midden van het beeld omgeven door witte vlakken. Wat opvalt is de zweem die links te zien is van de donkere beeldelementen. Het is alsof de printkop nog een beetje blijft printen als de kop al voorbij is. Het effekt is sterker zichtbaar op de scan dan in werkelijkheid. Een donker grijs vlak vertoont in het midden een vlek die nog donkerder is (effekt is niet zichtbaar op de scan).

Dit effekt heb ik met geen enkele printer waargenomen en is heel storend éénmaal dat je die merkt. Het is met de keuze "High Resolution Paper" dat het effekt het meest zichtbaar is. De horizontale lijnen zijn hier heel lichtjes zichtbaar.

Ik heb de indruk dat de printerdriver voor Linux erbij gesmeten is geweest, ik kan mij niet inbeelden dat die printer zo slecht zou werken. Misschien is het een printerdriver voor een andere printer die gewoon wat aangepast is geweest.

En toch: zelfs bij een copie treed de fout op (daar waar enkel de printerdriver aktief is). Naargelang het soort papier dat je selecteert treed de fout op of niet. Copie van een handgeschreven document op fotopapier "semi gloss", instelling van de printer eerst "gewoon papier", dan "semi gloss". De afdruk is beter met een verkeerde instelling van de papierkeuze.

Printen via de Androïd App is geen optie voor mij, er zijn te weinig mogelijkheden (je hebt geen deftig beeldverwerkingsprogramma, je moet je foto's één per één overzetten, want je tablet of smartphone heeft geen kaartlezer, enz).

Met de Androïd App zijn dezelfde soorten papier mogelijk, maar je kan niet borderless printen met bijvoorbeeld "Other Photo Paper". Je hebt hier ook een kleurzweem, maar minder opvallend.

Evolutie van de inktcartridges

Om duidelijk aan te geven hoeveel inkt in de cartridge zit heb ik het reservoir gekleurd op het tweede beeld.

De laatste cartridge is een alternatieve cartridge voor de PS8050. De cartridge is duidelijk groter, maar in feite zit er minder inkt in dan in de cartridges van een vorige printerversie. En dit is dan nog de XL versie met 13.5ml inkt (zoals de Canon XL cartridges). De standaard Canon cartridges hebben maar de helft inkt (7ml) en kosten 50€ als je ze allemaal moet vervangen. Alternatieve inktcartridges kosten 35€ en je hebt bijna dubbel zoveel inkt.

Alle inkten gebruiken dezelfde stoffen (er is geen evolutie meer in de laatste 20 jaar, behalve dat er minder inkt in de cartridges zit, en dat de inkt minder geconcentreerd is). Wat er precies in de inkt zit staat uitgelegd op deze pagina, met de reden waarom die produkten in de inkt zitten.

Als je de cartridges zelf zou hervullen, dan weet je dat er kits bestaan. Alle kits gebruiken dezelfde flesjes bubbeljet inkt, ongeacht de printer. Persoonlijk zou ik het hervullen niet aanraden wegens het verhoogd risico op lekken.

Laatste afbeelding rechts
Uiteindelijk heb ik dan toch een set (alternatieve, uiteraard) cartridges gekocht, en hoera! De kleuren worden beter! De afdrukken die eerst beter waren met de alternatieve inkt verslechteren nar een 500-tal pagina's (zelfde inktmerk). Het is alsof de printkop reeds versleten is. Ik koop mijn inkt bij UwCartridgeWinkel.be.

Dit zijn uiteindelijk de alternatieve cartridges die ik gebruik. Zoals je ziet worden dezelfde cartridges in talrijke printers gebruikt, waardoor het voor fabricanten interessant is om alternatieve vullingen op de markt te brengen.

De derde set alternatieve inktcartridges is bijna leeg. Alle cartridges gaan ongeveer op hetzelfde ogenblik leeg, behalve grijs (ik zit aan de eerste alternatieve cartridge) en zwart (tweede alternatieve inktcartridge). En dit terwijl ik voornamelijk zwart-wit foto's uitprint.

De oorspronkeleijke problemen waren eerst verminderd met de alternatieve inktcartridges, maar zijn nu sterker aanwezig, vooral een kleurzweem bij zwart-wit afdrukken.

De laatste afbeelding is die van de kleine module die aanwezig is in iedere inktvulling. De module bevat een niet vluchtig geheugen-ic waarin het serienummer van de cartridge opgenomen is. Het niveau zelf wordt bewaard in de printer aan de hand van het serienummer. Er zit ook een led op de print (knippert als de inkt bijna op is). Het inktniveau wordt getenen door een kleine prisma onderaan de cartridge.

Gemiddeld verbruik

Een gevolg daarvan is dat er een lichte kleurzweem over de foto's hangt. De kleurzweem hangt af van de omgevingstemperatuur en van het feit dat een cartridge juist vervangen werd (ik vervang ze natuurlijk niet allemaal samen). Het effekt zou niet zichtbaar zijn op kleurenafdrukken, maar wel op zwart-wit afdrukken over de volledige looptijd.

Het maakt niet uit of je "zwart wit afdruk" selecteert in de printerdriver. De printer gebruikt altijd dezelfde inktverhouding.

Indien de printer de tekst rechts onderaan aangeeft, dan weet je dat de printer de inktbuisjes gaat purgeren omdat je de stroom hebt onderbroken zonder de geijkte procedure te volgen (zelfs al was de printer gewoon vastgelopen). De printer zal een deel van de inkt in iedere cartridge gebruiken. Ik merk het aan het verbruik van grijze inkt, die anders nooit gebruikt wordt: grijze inkt wordt enkel en alléén gebruikt bij de kuisroutine.

Op een bepaald moment had ik geen grijze inkt meer. Ik heb gewoon het printje van de grijze cartridge verwijderd en gemonteerd op een cartridge dat ik over had (magenta). Ik heb een tiental zwart-witte foto's uitgeprint, en heb nooit een kleurzweem opgemerkt. Bij het printen van foto's in zwart-wit gebruikt de printer gekleurde inkt,... maar geen grijze inkt. Nu gebruik ik zelfs geen grijze inkt meer, de goedkope packs bevatten geen grijs, dat ik apart moet bestellen. Ik gebruik om het even welke kleur dat ik op overschot heb in plaats van grijs.

De fout wordt in ieder geval niet door een slecht geschreven printerdriver veroorzaakt, want de fout is ook aanwezig als je een document copieert. Dit is een voorbeeld van een copie van een handgeschreven document, eerst met de instelling "gewoon papier", dan met de instelling "Plus Semi Gloss". Bij de tweede instelling ziet men een wolkje naast de letters (die zich ook minder scherp aftekenen). In beide gevallen heb ik hetzelfde soort papier gebruikt, een half matte gecoate papier. Het effekt is meer zichtbaar in het echt dan op deze scan.

Cyan	IIII I
Magenta	IIII
Yellow	IIII
Black	III
Gray	I
Pigment B	I

Canon TS8050

Evolutie van de inktcartridges

Gemiddeld verbruik

Test afdrukfunktie