Deze review behandelt specifiek de verschillen met de vorige versie, de Canon 5D Mk III. Voor de algemene eigenschappen is het daarom interessant om eerst deze review te lezen.
Ik heb de Canon 5D Mk IV kunnen testen dankzij Verfaillie Bauwens, de electrozaak in Oostkamp. Ik beschik reeds over de vorige versie en de bedoeling van deze produktbespreking is om aan te geven of het de moeite is van over te schakelen naar dit toestel. De Canon 5D Mk III is reeds een "oud" toestel (dateert van begin 2012). Misschien is het tijd om over te stappen op een nieuw reflex?
Je kan de 5D4 direct gebruiken zonder de handleiding te moeten gebruiken: de toetsen zijn allemaal op dezelfde plaats gebleven, maar het groot verschil zit van binnen.
Video opnames
Vanaf de versie II kon de Canon video-opnames maken, en dit bleek een succesformule te zijn: veel reportages werden met deze camera gedaan. Bij de versie III werd deze mogelijkheid verder uitgebreid (met meer videoformaten), maar het is pas met versie IV dat de video-mogelijkheden optimaal benut kunnen worden, vooral dankzij dual pixel live AF. Tot nu toe kon er enkel scherpgesteld worden met de normale en snelle AF (spiegel omlaag, dus niet tijdens video-opnames) of met de trage en onbetrouwbare contrast detectiemethode.Met de Canon 5D Mk IV is het mogelijk snel en accuraat scherp te stellen en het onderwerp blijven volgen tijdens de volledige video-opname. Het onderwerp zelf kan in de frame bewegen, het systeem blijft het onderwerp volgen. Dankzij het touchscreen (eindelijk!) kan men een onderwerp selecteren en de automatische scherpstelling zal het onderwerp blijven volgen.
Voor wie professioneel bezig is met video is deze extra mogelijkheid een reden om over te schakelen naar dit toestel. Je kan ook de individuele beelden uit een videofragment opslaan om zo 25 beelden per seconde opnemen.
De camera kan ook meer formaten aan: de 4k is tegenwoordig de must, maar bij dit formaat schakelt het toestel automatisch op een uitsnede van de sensor (om één-op-één pixels te kunnen gebruiken), waardoor men een crop van 1.74 heeft, wat de camera heelwat minder interessant maakt. Canon had daar meer aandacht aan moeten besteden, zeker omdat dit toestel beter geschikt is voor video dankzij de dual pixel AF.
Opgelet als je in 4k opneemt: de videomontage vraagt echt een zware computer. Voor het realiseren van amateur films is 4k niet zo nodig (bijvoorbeeld als het de bedoeling is de gemaakte films op het internet te publiceren).
Een ander minpunt bij de video-toepassingen is dat het 4k signaal niet beschikbaar is op de HDMI uitgang. Om dat te hebben moet je een echte 4k videocamera kopen, en die is bijna 10.000€ duurder.
Dual pixel AF
Dual pixel af wordt technisch besproken op deze pagina. De 5D4 is het eerste full frame toestel met deze mogelijkheid. Wat meer is, de sensordata van beide diodes van ieder pixel kan geëxporteerd worden in RAW (de file wordt daardoor dubbel zo groot). Enkel de RAW processor van Canon zelf kan deze bestanden gebruiken (maar het zal niet lang duren vooraleer andere softwaregiganten ook softwareuitbreidingen voorzien).Wat je met deze dubbele data kan doen is eerder dubieus:
- Je kan de scherpstelling achteraf lichtjes corrigeren, maar met als gevolg dat het beeld niet meer zo scherp is. Eigenlijk wordt de scherpstelfout verdoezeld door de onscherpte uit te breiden.
- Je kan de achtergrond lichtjes verschuiven ten opzichte van het scherpe deel, maar dit is hier ook meer een gadget dan een nuttige toepassing.
- Door het beeld van de linker of rechter diode te selecteren kan je in sommige gevallen flares vermijden (als de flares van links of rechts komen).
De dual pixel AF kan natuurlijk ook gebruikt worden bij scherpstelling met live view (dit is waarschijnlijk de enige nuttige funktie van dual pixel AF). Vooral bij macro-opnames en produktfotografie is dit een interessante mogelijkheid omdat dankzij de beeldvergroting het precies mogelijk is te zien welk deel van het beeld in focus is. Omdat de scherpstelling met de beeldsensor zelf gebeurt is er ook geen focus offset (de focus sensor is een aparte sensor en minuscule afstandsfouten kunnen merkbare offsetfouten veroorzaken).
Meer pixels
De sensor heeft natuurlijk meer pixels, maar de overgang van de 5D3 naar de 5D4 is niet zo opvallend. je zal geen snellere computer nodig hebben met dubbel zoveel opslagcapaciteit. Een voordeel van meer pixels is natuurlijk een scherper beeld (meer details), maar ook dat de ruis minder zichtbaar is als het beeld geschaald wordt (bijvoorbeeld voor publicatie op het internet). In de meeste gevallen is de uitzinnig hoge pixelcount niet nodig.Een verhoging van het aantal pixels is zinloos als de electronica niet mee geëvolueerd is. Immers: meer pixels betekent ook minder licht per pixel, en dus meer ruis. Maar door de technische verbeteringen (waaronder de omzetting van analoog naar digitaal op de sensor zelf) is er niet meer ruis, in tegendeel zelf (zie het gedeelte hieronder over ISO).
Heb je echt meer pixels nodig, dan kan je de Canon 5D SR kopen. Dit is een compromisloze toestel waar alles in het werk is gesteld om een hoge pixelcount te bekomen, vaak ten koste van de gevoeligheid: de sensor van deze camera gaat niet zo hoog in de ISO-waarde.
Touchscreen
Een nieuwigheid is de touchscreen, heel nuttig om aan te geven waar dat er scherpgesteld moet worden bij live view en video-opnames. Dat is voor mij één van de belangrijkste redenen om een touch screen te voorzien (mocht je veel de live view gebruiken).De touchscreen kan natuurlijk ook gebruikt worden om de gemaakte beelden te bekijken en te zoomen op een natuurlijke manier, zonder specifieke toetsen te moeten gebruiken.
Ten opzichte van de vorige 5D3 zijn er nauwelijks ergonomische veranderingen. De menu's zijn dezelfde gebleven, en dat is nu een minpunt als je items wilt selecteren met je touchscreen. De vereenvoudigde "Q" menu waarmee je snel de voornaamste instellingen kan wijzigen is dan wel "touchscreen friendly".
Bijkomende funkties
Het toestel heeft wifi (waardoor je het toestel op afstand kan bedienen met een app en je geen kabel meer nodig hebt). Fototransfer en live view is natuurlijk ook mogelijk, maar dit is een nieuwe feature en alles wat we graag zouden willen zit er nog niet in of gebeurt niet vlot genoeg (live beeld is schokerig).Er is een GPS ontvanger aan boord, waardoor je automatisch geotagging aan je foto's kan voegen. Niet vergeten deze feature uit te schakelen als je als urbex fotograaf bezig bent op een super-geheime lokatie!
De lichtmeting houdt rekening met de pulsatie (flikkering) van het licht en zal het nemen van de foto zodanig vertragen dat die genomen wordt bij maximale belichting. Dit is vooral belangrijk bij alle soorten gasontladingslampen die geen constant licht geven, maar een flikkerend licht op 100 of 120Hz. Als de foto genomen wordt als de lichtintensiteit in een dip zit, dat is het beeld onderbelicht en vertoont een groezelige tint. Dat is de reden waarom sommige foto's genomen onder kunstlicht er zo slecht uitzien. Een oplossing voor wie geen 5D4 heeft is een sluitertijd te gebruiken langer dan 1/100 zodat de lichtpiek zeker opgenomen wordt, maar dan kan je geen indoor sport fotograferen.
ISO invariant
Een toestel dat ISO invariant is geeft hetzelfde beeld (zelfde ruisafstand), zelfs als het beeld sterk onderbelicht wordt (lage ISO waarde) en achteraf helderder gemaakt wordt. Bij de funktie "highlight priority" wordt het beeld bewust één stop onderbelicht en wordt het beeld achteraf helderder gemaakt, maar bij een echte ISO invariante camera kan men tot 5 stops onderbelichten en dan de helderheid corrigeren door middel van tone mapping.De 5D3 was absoluut niet invariant: het was nodig de belichting redelijk correct in te stellen om niet overdreven ruis te hebben in de donkere beeldelementen. De 5D4 heeft een grotere dynamiek en is dus meer invariant, maar minder dan de beste sensoren (Nikon D810 en Sony).
Het nut van een beeld te onderbelichten is dat de hooglichten niet overstuurd worden, bij een toestel dat niet invariant is geeft dit een verhoging van de ruis als de helderheid van de donkere elementen opgevoerd wordt in een beeldbewerkingsprogramma.
Een ander voorbeeld (zie afbeeldingen rechts onderaan): door nabewerking van de ruwe beelden kan men details in de schaduwpartijen ophalen zonder dat er ruis te zien is. Het is hier aangeraden om de foto's in RAW op te slaan, dit formaat laat fijnere belichtingsniveaus toe.
Overschakelen of niet?
Als je reeds een 5D3 hebt is het overschakelen niet zo evident. Het overschakelen wordt vergemakkelijkt omdat het toestel dezelfde accus gebruikt. Ook is de look and feel volledig identiek: je kan direct werken met een 5D4 zonder de handleiding te moeten lezen, maar de omgekeerde stap is minder leuk (vooral vanwege het ontbreken van de touchscreen). De touchscreen is niet noodzakelijk, maar eenmaal dat je de touchscreen gewoon bent kan je niet meer zonder.Voor de verhoogde pixelcount moet je het niet doen (die is eerder beperkt en in de praktijk zal je het verschil niet zien). De verhoogde dynamiek en de betere ruisafstand bij hoge ISO-waarden is een voordeel die meer doorweegt: op bepaalde foto's zie je het verschil in ruis in donkere beeldelementen. Na een paar maanden gebruik van de Canon 5D Mk IV heb ik gemerkt dat er eigenlijk weinig verbetering is in dat opzicht: er is nog altijd veel ruis aanwezig in donkere beeldelementen en de dynamiek is nog altijd te beperkt.
Dat je 7 foto's per seconde kan maken in plaats van 6 is een technische huzarenstuk, maar in de praktijk is het maar anecdotisch. In video-mode kan je bijvoorbeeld 25 foto's per seconde nemen (ontleding van een videofragment in 4k).
