De SLD (Single Lens Direct) fototoestellen zijn een tussenvorm tussen de klassieke spiegelreflex (verwisselbare lenzen en spiegelsysteem) en de compact fototoestellen (alles in één). Het Single Lens Direct (SLD) concept werd gelanceerd door Olympus met zijn Micro Four Thirds systeem, waardoor men de naam "MICRO" gaat gebruiken voor sommige SLD fototoestellen. Tegenwoordig gebruikt men meer de naam systeemcamera.
De Sony NEX-5 was de eerste toestel van Sony die gebruik maakte van de technologie (2014). Tegenwoordig heeft Sony een groot gamma SLD toestellen en een hele reeks lenzen, waardoor de bespreking niet meer echt relevant is. De mogelijkheden die toen geboden werden waren vooruitstrevend, maar nu heeft het fototoestel van de goedkoopste smartphone zoiets standaard aan boord.
Met de Single Lens Direct heb je in theorie de voordelen van een reflex fototoestel (de verwisselbare lenzen) en de voordelen van een compact fototoestel (kleiner toestel, altijd beeld op het LCD scherm). Vaak heeft een SLD ook een grotere sensor in vergelijking met een compact fototoestel (betere beeldkwaliteit).
Wat de verwisselbare lenzen betreft, je hebt geen grote keuze: Sony heeft op dit ogenblik slechts een paar lenzen in zijn assortiment. Lenzen gebruiken uit de Alpha-reeks is mogelijk (met een adaptor), maar dan je verliest de automatische scherpstelling. De SLD-toestellen gebruiken namelijk contrast-detectie om scherp te stellen, en dit vraagt een lenzensysteem met een veel snellere responstijd.
Het pluspunt van de verwisselbare lenzen mag je dus vergeten, al is de meegeleverde 18-55 ƒ/3.5-5.6 van uitstekende kwaliteit. In vergelijking met het toestel is de lens enorm, het doet mij even denken aan de Sony DSC-F717 van zo'n 10 jaar geleden: toen was deze reeks met zijn kantelbaar optisch gedeelte echt baanbrekend! De body is zo klein dat beeldstabilisatie in de body niet mogelijk bleek: het zijn de lenzen die een stabilisatiemechanisme hebben.
Het toestel heeft geen ingebouwde flitser, wel een externe flitser (zit in de doos en is gelukkig geen dure extra). Traditioneel bij Sony is de flitsaansluiting niet compatibel met studio-flitsers (geen hotshoe en geen PC aansluiting). Het richtgetal van de flitser is 7, 3.5× zwakker dan die van de concurrentie (en de ingebouwde flitsers zijn meestal al niet sterk).
Werking Sony NEX-5
De Sony heeft een zware processor aan boord voor de beeldverwerking, en die wordt voornamelijk voor de beeldcorrelatie gebruikt (het laten samenvallen van verschillende beelden, zodat een statief niet nodig is):- Sweep Panorama, je verdraait het toestel horizontaal of verticaal, en het toestel maakt een aantal foto's achter elkaar. Intern worden de foto's automatisch en naadloos aan elkaar gekleefd. Bij de NEX-5 is de panoramafunktie nog niet “intelligent” en bewegende voorwerpen zien er niet normaal uit. Het toestel weet niet wat het met bewegende voorwerpen moet doen (een voorbeeld van wat er gebeurt bij een panorama met bewegende onderwerpen is hier te zien).
- Handheld Twilight, foto's bij weinig licht en zonder statief. Het toestel neemt een aantal foto's achter elkaar (met een normale sluitertijd om bewogen beelden te voorkomen) en maakt er één foto van met minder ruis.
- Auto HDR, het toestel neemt drie foto's, één onderbelicht (om de heldere delen van het beeld correct te belichten), één met normale belichting en één overbelicht (om de schaduwpartijen tot hun recht te laten komen). Het toestel gebruikt de foto met normale belichting als basis, maar voegt er details in de heldere en donkere delen van het beeld bij (gewonnen uit de onderbelichte en overbelichte beelden). Vaak zien dergelijke HDR foto's er slecht uit vanwege de contrastbeperking: de originele foto heeft een EV bereik (dynamiek) van 16, en als je de dynamiek tot 8EV beperkt zien de foto's er flets uit. Sony gebruikt echter een intelligent algoritme, en de foto's zien er goed uit, natuurlijk, en met detail in heldere en donkere delen.
Het is spijtig dat de Sony een luidruchtige mechanische sluiter gebruikt voor alle multi-foto funkties. Technisch gezien zorgt dit voor betere foto's, maar het geluid is wel storend, luider dan bij een reflex (waar het klikgeluid ingeburgerd is).
Beeldkwaliteit & conclusie
De grote sensor met cropfactor 1.5 (vergelijkbaar met die van een Nikon spiegelreflex) zorgt voor beelden met weinig ruis. Toch merk ik dat de foto's meer ruis bevatten dan foto's genomen met een spiegelreflex, vooral bij weinig licht. In dit geval heeft ook de contrast detectiemethode moeite om snel scherp te stellen. De Sony DSC-F828 had tenminste een scherpstelling met laserstralen, en dit gaf een supersnelle scherpstelling, zelfs met onderwerpen met weinig contrast (de laserstralen zijn altijd scherp en tekenen zich af op het onderwerp).Zoals alle moderne compact fototoestellen is er face detection aanwezig. Het toestel spoort gezichten op en zal op dit gebied scherpstellen (en eventueel de belichtingsparameters bijstellen). Er is een kantelbaar LCD scherpje aanwezig.
De basislens 18-55 ƒ/3.5-5.6 geeft scherpe beelden, maar het kan beter. In het frans zou men zeggen “les photos manquent de piqué”. Niet retescherp, dus. Het effekt is vreemd, het is alsof er een waas over de foto hangt (contrastverlies). Neen, d'er zat geen vingerafdruk op de lens! Helaas zit je vast aan de Sony E-mount, waardoor er eigenlijk weinig lenzen beschikbaar zijn. Naast de kitlens is enkel een 18-200 ƒ/3.5-6.3 leverbaar, samen met een prime lens.
Dit is een toestel voor de amateur-fotograaf. De speciale funkties zoals panorama, twilight en HDR zijn een nuttige aanvulling (onbestaande bij duurdere spiegelreflextoestellen). Het is een ideaal fototoestel voor op vakantie, maar als je meer wenst, dan ben je nog altijd aangewezen op een echte spiegelreflex.
De bediening van het toestel is complex, je moet echt gaan "zoeken" naar bepaalde mogelijkheden. De weinige toetsen hebben meerdere funkties naargelang het contekst, zodat je niet op de tast een funktie kan selecteren. De menu-indeling kan beter. Er is een NEX-5N op komst met aanraakscherm, misschien dat dit een oplossing kan zijn voor de onduidelijke menustruktuur.
| Sony NEX-5 met 15-55 ƒ/3.5-5.6 |
|---|
| Canon 50D met EF-24-105 ƒ/4 IS USM |
