Fotografie: Canon RF 85mm f/1.2 L USM

Canon RF 85mm f/1.2 L USM

Fotografie » TechTalk » Lenzen | Produktbesprekingen »
Canon RF 85mm f/1.2 L USM

Deze lens is speciaal ontworpen voor portretfotografie, maar kan ook gebruikt worden voor bijvoorbeeld concerten en straatfotografie 's nachts. Het is een bijzonder dure lens, maar de lens is nagenoeg technisch perfect. De lens heeft geen beeldstabilisatie, maar dat zal in de meeste gevallen ook niet nodig zijn. De meeste RF bodies hebben in body image stabilisation (IBIS), waardoor het nut van een extra stabilisatie in de lens minder belangrijk is.

Alle beelden rechts: 1/250; ƒ/1.2; 100 ISO Volledig beeld en 1:1 crop

Canon gaat duidelijk de richting van de topkwaliteit uit met het RF-systeem. Dit is naar mijn mening de enige manier om de concurrentie te kunnen aangaan met de smartphones die alsmaar betere fotografische eigenschappen hebben.

Deze lens is de opvolger van de EF 85mm ƒ/1.2 II USM, deze lens was dè referentie voor portrets. Dankzij het nieuw RF systeem kan de lens korter gemaakt worden, maar dat neemt niet weg dat het objectief groot en zwaar moet zijn om een lensopening van ƒ/1.2 te behalen.

Het is een lens die speciaal gemaakt is voor de beroepsfotograaf: portrets, trouwfeesten, maar ook concerten en allerhande live optredens. Voor veel beroepsfotografen is dat hun bron van inkomsten. De lens kan ook gebruikt worden voor straatfotografie, en dan vooral voor nachtfotografie. De lens is zodanig lichtsterk dat je de ISO-waarden niet moet opvoeren: met een ISO-waarde van 800 kan je 's nachts fotograferen zonder statief.

Met deze lens heeft Canon een zeer specifieke lens in zijn assortiment RF-lenzen opgenomen, het is een duidelijk teken dat Canon volledig de overstap naar het RF systeem heeft gemaakt.

De foto's zijn met de camera ingesteld op "M" beeldformaat (3782 × 5808 pixels) en dan verkleind naar 1800 × 2700 pixels; dit is ruim voldoende voor drukwerk en video presentaties (klik op de thumbnail voor een grotere weergave). De uitsnede is altijd op 1:1. De foto's zijn verder niet bewerkt (scharpening of zo).

Met een ƒ/2.8-lens (bijvoorbeeld de RF 70-200 ƒ/2.8 die ook voor portrets gebruikt kan worden) had de sluitertijd 1/50 moeten zijn, en dat is eigenlijk te traag.

Scherptediepte en maximale lensopening

Is er echt een verschil met een meer vookomende ƒ/1.4 opening (zoals de Sigma ƒ85 ƒ/1.4)? De lens laat 36% meer licht door, dus een winst van meer dan 1/3 stop. Veel is dat niet, maar dit gaat gepaard met een verbetering van de optische eigenschappen van de lens, en met name een bijna volledige verdwijning van de chromatische aberraties.

Men zou denken dat de scherptediepte extreem beperkt is op maximale opening, nochtans is de lens goed bruikbaar voor algemene beelden (long shots) waarbij de persoon volledig in beeld is zie voorbeeldfoto's). Bij een busteportret is een kleinere opening van ƒ/1.8 of ƒ/2.5 aangeraden om een gezicht volledig scherp te krijgen.

De lens geeft een zeer aangename, rustige bokeh, nochtans zijn de beelden heel scherp, zelfs bij de maximale lensopening. Om ook de maximale scherpte in de hoeken te bekomen moet de lens wat dichtgedraaid worden, maar deze maximale hoekscherpte is zelden nodig bij portrets.

Bij de maximale lensopening is er een duidelijke vignetering zichtbaar, dit is echter niet storend bij portrets, in tegendeel. Bij open landschappen is het effekt echter wel opvallend en daardoor ook storend, en dan moet de lens dichtgeknepen worden tot bijvoorbeeld ƒ/2.8. De lenscorrectie kan echter in de body gebeuren of achteraf met de software van Canon, dit heeft een kleine verhoging van de ruis in de hoeken tot gevolg omdat het beeld softwarematig helderder gemaakt wordt (periferal illumination correction).

Algemene eigenschappen van de lens

Er is geen beeldstabilisatie in de lens, maar met zo'n lens is dat niet echt nodig. Vaak kan je trouwens gebruik maken van de IBIS (in body image stabilisation) van het fototoestel zelf.

De scherpstelling is snel en vooral nauwkeurig en samen met de gezichtsherkenning zorgt het geheel voor nagenoeg 100% scherpe foto's. Je hoeft niet meer op de ogen te richten en dan hercadreren, het toestel detecteert automatisch de ogen. De scherpstelling is voldoende snel voor de normale toepassingen van de lens (portrets, trouwfeesten en podiumkunsten), maar niet voor sportfotografie.

De beeldkwaliteit van de lens is ongelofelijk, maar het is ook één van de duurste lenzen uit het Canon assortiment. De purperen franjes zijn nagenoeg volledig verdwenen dankzij een nieuwe lenseenheid bestaande uit drie afzonderlijke lenselementen (blue spectrum refractive optics of BR). De lens geeft geen merkbare vervormingen of kleurfouten en nabewerking is niet nodig.

De bouwkwaliteit is ook in orde zoals de meeste L lenzen, de lens is stevig gemaakt en behoudt zijn lengte bij het scherpstellen (wat niet gezegd kan worden van alle L-lenzen).

Eén van de minpunten van de lens is dat die meer gevoelig is voor flares, zeker als er zonlicht op het objectief valt. Dit is een beetje onvermijdelijk met zo'n grote objectieflens. De heldere vegen zijn beperkt, maar het effekt gaat gepaard met een sterke contrastvermindering.

Extra instelring

De lens heeft een extra instelring om één van de funkties van de draaiknoppen van de body over te nemen (sluitertijd, lensopening, ISO of belichtingcompensatie). Dit kan nuttig zijn bij bodies die weinig instelringen hebben, maar bij de R5 kunnen alle belangrijke instellingen op de body zelf veranderd worden. Deze extra instelmogelijkheid zorgt enkel voor verwarring als je de mogelijkheden reeds op je body ingesteld hebt.

Op mijn R5 regel ik de lensopening met de middelste instelringn dus waarom zou ik de instelring op de lens moeten gebruiken? Natuurlijk is een instelling van de iris op de lens zelf "natuurlijk" (vroeger, heel lang geleden, voor de tijd van de "fly by wire", was dat zelfs altijd zo), maar de bedoeling is om een automatisme te kweken. Hier stel ik de lensopening, hier de sluitertijd en hier de ISO waarde, ongeacht de lens die ik gebruik. Het is dan ook de reden waarom ik enkel in manuele modus werkt.

Mijn werkwijze is als volgt: ik regel de sluitertijd om een correcte belichting te bekomen. Dit is de instelling die de misnte invloed heeft op de beeldkwaliteit (als de belichting gecorrigeerd wordt door een ander parameter te wijzigen). Moet ik een te lage sluitertijd kiezen, dan verhoog ik de ISO-waarde, is de sluitertijd redelijk hoog, dan kijk ik of ik de sensorgevoeligheid niet kan verlagen. De iris laat ik meestal op zijn maximale opening. Bij een sensor met heel veel pixels ga ik nooit onder een sluitertijd van 1/125, zelfs met een beeldstabilisator in de body. De regel van "sluitertijd moet gelijk zijn aan de brandpuntafstand" gaat niet meer op voor sensoren die 45 miljoen pixels hebben: de lenzen zijn beter geworden en de sensoren hebben een hogere resolutie dan standaard film.

85mm

De 85mm brandpuntsafstand is de nieuwe norm voor de portretlens (vroeger was dat 50mm en zelfs 35mm). Door deze langere brandpuntafstand zijn de vervormingen minder en lijken de foto's meer natuurlijk (geen dikke neus en verdwijnende oren), en dit hoewel de 85mm niet overeenkomt met het gezichtsveld van de mens (die is eerder 35mm).

De vaste 85mm brandpuntafstand vormt een beperkting: je zal de voetenzoom vaker moeten gebruiken. Maar anderzijds zullen er ook foto's zijn die je niet zal kunnen nemen, gewoon omdat je te weinig plaats hebt (kleine foto studio, kleine kerk,...). Het probleem stelt zich ook als je een groep mensen moet fotograferen. In bepaalde gevallen is zelfs de breedste stand van de RF 70-200 niet breed genoeg en met de 85mm zal je nog vaker tegen deze limiet aanlopen.

Een 50mm lens kan je vaker gebruiken, en als de uitsnede te breed is kan je altijd het beeld croppen (geen probleem met de huidige sensoren met 45 miljoen pixels, mijn eerste digitaal fototoestel (begin jaren 2000) had maar 1.6 miljoen pixels en leverde nochtans prachtige beelden-maar croppen was niet aan de orde van de dag).

Canon RF 85mm ƒ/1.2 L USM DS

Er bestaat een tweede versie van de lens, de RF 85mm ƒ/1.2 L USM DS waarbij de DS voor defocus smoothing staat en gebaseerd is op het principe van de apodisatie. Bij Canon hebben twee lenzen aan weerszijden van de iris een graduele radialeND filter (en daarvoor betaal je 300€ meer). Op de filters na zijn beide optieken identiek.

De defocus smoothing heeft een vaste waarde, je kan die niet wijzigen of uitschakelen: het effekt wordt veroorzaakt door de ringvormige graduele ND filter. De defocus smoothing is niet hetzelfde als de defocus control van Nikon waarbij een lens ingesteld wordt om bewust sferische aberratie te creeren op het voorplan of de achtergrond.

De defocus smoothing heeft meerdere effekten op het beeld, vooral merkbaar bij de maximale lensopening:

De bokeh is veel zachter, de welbekende scherpe randen bij de uit-focus hooglichten zijn verdwenen
De lens is minder lichtsterk, je hebt nog steeds een (geometrische) lensopening van ƒ/1.2, maar de transmissie τ is ongeveer 2. Vanaf ƒ/2 is het effekt verwaarloosbaar, met een vermindering van 1/3 stop.
De beelden zijn scherper geworden, dit is meetbaar, maar de beelden lijken ook gevoelsmatig scherper omdat de bokey veel minder opvalt.
De vignetering neemt toe.

Het dient wel gezegd te worden dat de lens zonder DS al uitstekend is en de ringen nauwelijks zichtbaar zijn. My god, het zijn geen donuts, we hebben hier niet te maken met een spiegellens.

Het verlies aan lichtsterkte is ook beperkt in vergelijking met de eerste lenzen die apodisatie toegepast hebben, waarbij de τ van een lens beperkt was tot 5.6 (bij een ƒ van 2.8). Men kan echt niet zeggen dat een lens met een transmissiefactor van 5.6 een lichtsterke lens is, maar deze tijden zijn voorbij en een beperkte apodisatie is voldoende.

Laatste beeld rechts: 1/500; ƒ/1.2; 100 ISO Volledig beeld en 1:1 crop

Paginas die volgens Google je zouden kunnen interesseren