Dit zijn allemaal mislukte foto's die genomen zijn gedurende een shooting day. De bedoeling is dat beginnende fotografen iets zouden bijleren uit deze fouten. De meeste van deze mislukte foto's werden genomen met deze blunderpagina in het achterhoofd: deze fouten maak ik niet meer.
Van sommige mislukte foto's wordt een geslaagd alternatief getoont: het is bijvoorbeeld niet omdat je met sterk zonlicht zit opgezadelt dat je geen goede foto's kan nemen.
Onderwerp onscherp
| Onderwerp onscherp Achtergrond scherp |
|---|
| Onderwerp scherp Achtergrond onscherp |
- compact fototoestellen gebruiken de contrastdetektie methode: de focus wordt bijgeregeld totdat het beeld sterk gecontrasteerd is; dan wordt er van uitgegaan dat het beeld scherp is. Omdat de struik op de achtergrond fel belicht is, zal het fototoestellen denken dat dit het onderwerp is en daarop scherpstellen.
- Spiegelreflextoestellen gebruiken een complexer systeem om scherp te stellen en gebruiken niet de beeldscherpte, maar meten de afstand tot het onderwerp (stigmometer detektie methode). Omdat de afstand effektief gemeten wordt kan een spiegelreflex supersnel scherpstellen, de enige beperking is de snelheid van de focusmotor.
In de praktijk:
- Gebruik enkel het middenste sensor om scherp te stellen: dan ben je zeker dat het fototoestel niet op een struik of een ander deel van het beeld zou scherpstellen.
- Richt op de ogen van het model, ontspanderknop half indrukken, opnieuw cadreren en dan foto nemen (single shot AF). Tracking AF niet gebruiken, want dan blijft het fototoestel verder scherpstellen op wat er in het midden van het beeld staat zolang de ontspanderknop half ingedrukt is —deze instelling gebruikt u voor sportfotografie, niet portretfotografie.
Een ander probleem dat kan optreden is dat de achtergrond te scherp is, waardoor het model niet voldoende opvalt. Bij een geslaagde portretfoto hoort een onscherpe achtergrond. Dit fenomeen treed op als er gefotograferd wordt bij veel licht, waardoor het fototoestel een kleine opening zal gebruiken. De oplossing: gebruik een grote opening (voor zover mogelijk, natuurlijk), plaats het model niet tegen een muur maar op een korte afstand ervan, werk met een kleine tele in plaats van een breedhoek. Wat betreft de opening: een waarde van ƒ/2.8 is gunstig bij 50mm en ƒ/4 bij 100mm.
Als je slechts beschikt over een compact fototoestel waarvan je de opening niet kan bijstellen, zorg dan dat de achtergrond op een grote afstand ligt (de zee, een landschap,... maar geen drukke straat).
Deze foto's hebben nog andere minpunten, waaronder een verkeerde uitlichting: je moet altijd zorgen dat er licht op het gezicht van het model valt en dat de ogen goed zichtbaar zijn. Bij close-ups moet je een schittering in de ogen zien (gebruik desnoods de flitser), anders zien de ogen er doods uit. Je moet leven in een foto kunnen brengen!
Bewegingsonscherpte
Als je een te trage sluitertijd gebruikt heb je fototoestel-bewegingsonscherpte. De vuistregel dat gehanteerd moet worden is dat de sluitertijd (bijvoorbeeld 1/125) dubbel zo lang moet zijn als de ingestelde brandpuntsafstand van de lens (bijvoorbeeld 50mm). Brandpuntsafstand omrekenen naar kleinbeeldequivalent! Dit is voor fotografie buiten. In de rustige omgeving van een fotostudio kan je een langere sluitertijd gebruiken (1/50 voor een brandpuntsafstand van 50mm).Bij fototoestel-bewegingsonscherpte is het volledig beeld een beetje onscherp; bij verkeerde focus is een deel van de foto scherp. Onderwerp-bewegingsonscherpte kan ook optreden, maar dit wordt hier niet besproken.
Tegenlicht en beperkte dynamiek
| Tegenlicht zonder corrigerende maatregelen |
|---|
| Tegenlicht en flitser |
De oplossing is maar een noodoplossing: flitsen. Het onderwerp moet dichtbij het fototoestel staan, anders kan de flitser de concurrentie niet aangaan met de zon. Je ziet duidelijk op de tweede foto dat dit een noodoplossing is: het model is onnatuurlijk belicht en het flitslicht heeft alle relief (borstkas van het model) onderdrukt.
Als je toch van plan bent in tegenlicht te fotograferen (bijvoorbeeld een mooi ochtendlandschap, weiden en akkers met damp die uit een beekje komt), zorg dan voor dat de zon niet zichtbaar is in het beeld. Dit geldt natuurlijk niet als je een zonsopgang wenst te fotograferen, maar weet dat het fototoestel moeite zal hebben om de foto correct op te nemen (de sensor is namelijk extreem lichtgevoelig voor infra-rood, waardoor de rode zon er nagenoeg wit zal uitzien).
Een andere oplossing is de zon volledig in de rug van het model te zetten. Je zal het beeld dan moeten overbelichten, en van de hemel zal er enkel een wit gebied te zien zijn. Maar dit kan ook in positieve zin gebruikt worden om het model te laten opvallen tegen een witte achtergrond (de hemel).
Hoe vaak heb ik niet mensen gezien op de zeedijk, die een foto nemen van de kinderen en/of de vrouw, met als achtergrond de ondergaande zon. Van de mensen zal enkel de omtrek te zien zijn (silhouet). Als ik (behulpzaam) uitleg dat ze beter zouden flitsen, dan kijken ze me aan met de ogen van een koe die zojuist geslacht werd. Geen zicht natuurlijk, en daarom meng ik mij niet meer tussen de mensen als ik iemand grove fotografische blunders zie maken.
Twee dimensies
Waarom is een pose die er zo mooi uitzag in werkelijkheid zo verkeerd op de foto?De reden is eenvoudig: fotografie is een tweedimensionaal medium. Je verliest alle relief als het model platgedrukt wordt op het barietpapier. Relief kan je enkel creëren door gebruik te maken van een licht- en schaduwspel (modelé). Hier werd er geflitst (zie flitsschaduw), en dat is op zich al geen geschikte manier om mooie beelden te bekomen.
Let ook op de rechterarm van het model: hoewel dit een heel natuurlijke pose is, komt het niet goed over: de arm lijkt wel een stompje omdat het gericht is naar het objectief. Je had de foto wat meer van de linkerkant moeten nemen (stap naar rechts zetten). Om een idee te krijgen hoe een foto er uit zal zien, kan het nuttig zijn het model te bekijken met één oog (dan verlies je dieptezicht), en nadien gebruik maken van de zoeker om de uitsnede te bepalen.
Ook de tweede foto, waarbij het model een heel mooie pose aanneemt, komt verkeerd over op de foto (Samoerais konden het niet weten dat de uitgangspositie verkeerd zou overkomen op foto want fotografie bestond niet in die tijd). Het lijkt wel dat het model een stukje van zijn schouder aan het afpelen is, juist vanwege het gebrek aan diepte. Of hij is zijn nek aan het doorsnijden, zijn arm aan het doorknippen, zijn edelen delen aan het verminken. Figuurlijk gezien is een zwaard een zeer moeilijk te hanteren rekwisiet bij fotografie! Bon, allez, de horizon staat tenminste recht.
Achtergrond
Nu dat we het over de horizon hebben: laat de horizon nooit ter hoogte van het gezicht of de nek lopen (buk je een beetje zodat de horizon zakt ter hoogte van de schouders zoals in dit geval). Andere onderwerpen op de achtergrond (verlichtingspalen, verkeersborden, struiken en bomen,...) mogen het model niet raken op het tweedimensionaal vlak van de foto.
Met deze pagina wil ik je helpen in het maken van betere foto's. Toen ik begon met fotografie was de foto hierboven voor mij de max... Totdat ik doorhad dat de horizon achter het hoofd van het model laten lopen "not done" is.
Verkeerde klemtoon
Compositie en uitsnede
| Verkeerde compositie |
|---|
| Betere compositie |
Op de tweede foto is de achtergrond niet meer zo donker, waardoor het fototoestel niet meer tilt slaat en het model natuurlijke kleuren heeft. De witte shirt is nog altijd wat overbelicht, maar het valt niet meer zo op. Deze overbelichting is bijna onvermijdelijk van zodra er zonlicht is en er geen accessoires gebruikt worden (softbox en/of reflector).
Door van positie te veranderen gaat alle aandacht naar het gezicht van het model. Beide foto's werden op dezelfde lokatie en een paar seconden na elkaar genomen: de fotograaf bepaalt hoe de foto eruit zal zien!
Het is meestal onmogelijk het model volledig in beeld te brengen. daarom moet er een uitsnede toegepast worden. De studiofoto bij "twee dimensies" (zie hierboven) heeft een verkeerde uitsnede. Een uitsnede boven de knie (plan américain of heupshot) of ter hoogte van de borstkas (plan rapproché) zijn OK. Andere uitsneden komen soms vremd over. Handen mogen niet afgesneden worden, en bij een plan rapproché moeten de armen dicht bij de romp afgesneden worden (met stompjes moeten rondlopen is geen zicht). De verkeerde uitsnedes zijn niet echt technische fouten, maar bepalen toch of de foto als mooi en artistiek aangezien zal worden of niet.
Modellen
Je hebt eindelijk een model te pakken. Wat zeg ik? TWEE modellen! Echter: ze passen niet bij elkaar. Kijk naar de foto: de eerste heeft een heel vreemde houding (hier val het nog mee, ik heb de eerste foto's gewist omdat ik nog niet op het idee gekomen was dit blunderboek te maken), de tweede poseert natuurlijk. Aan de lichaamstaal kan je ook zien of mensen goed met elkaar overweg kunnen (mensen nemen automatisch eenzelfde houding aan als ze op dezelfde golflengte zitten). Hier is dit niet het geval en er was onweer in de lucht toen de modellen uit elkaar zijn gegaan.Het werken met een groep modellen vergt heelwat aandacht. Vaak heeft een model de ogen gesloten op de foto, daarom kan het nuttig zijn van af te tellen. Aftellen levert echter statische, niet interessante foto's.
Koppeltjes zijn dan wel leuk om te fotograferen, maar een paar maanden later is het koppeltje uit elkaar en mag je de gebruikte foto's niet meer gebruiken (al vaak meegemaakt).
Reklamefolders
Ook in commercieele folder zie je vaak blunders. Ik heb specifiek deze mailing geselecteerd omdat ik vroeger de "fotograaf" een kleine cursus fotografie heb gegeven. Hij maakt echter nog steeds dezelfde fouten.De achtergrond is veel te storend: te scherp, loopt door achter het model. Het leidt de aandacht af van het produkt. Bij produktfotografie moet de achtergrond fungeren als een soort juwelenkistje rond het onderwerp. En een juwelenkistje heeft altijd een matte struktuur om alle aandacht naar de juwelen te laten gaan.
Er is ook een verkeerde kleurbalans, waardoor de foto's niet bij elkaar lijken te horen. De kleuren zijn niet mooi. Deze folder zet mij niet aan om de produkten te kopen. Bij normale modellenfotografie is een 18% grijskaart niet nodig. Bij produktfotografie juist wel, zodat je achteraf de exacte kleuren kan instellen.
Los van de fotografie geeft de folder een amateuristische indruk. Kies een effen, zachte achtergrondkleur. Plaats een kadertje rond de teksten om aandacht te trekken. Een felle kleur gebruiken oogt niet professioneel. Gelukkig dat de meest afgrijselijke gizmo's niet gebruikt werden (animated gifs: een bewegend hand die naar "Klik hier" wijst).
Vaak worden door fotografen merken op de foto gezet om de foto een professionele look te geven, alsof de foto uit een magazine zou komen. Professionele fotografen (die van hun werk moeten leven) zijn daar zeker niet mee gedient en kunnen klacht neerleggen (ook de gebruikte merken kunnen klacht neerleggen). Dit zal niet gebeuren met een kleine amateur-fotograaf, maar als je vooral foto's publiceert zou je wel een bezoek kunnen krijgen van de FOD Economie wegens zwartwerk.
Fotografie is een tweedimensionaal medium
De modellen horen niet bij elkaar
(een dag later was er trouwens ruzie tussen beide)
Amateur online folder van een fotograaf voor een kledingzaak
Maar het kan nog veel erger:
zie de foto's van de heteroseksuele fotograaf.