Sensorcleaning


Fotografie » TechTalk » Sensorcleaning

Indien je in het bezit bent van een digitale spiegelreflex, dan is er één begrip dat je wel zou moeten kennen: sensor cleaning of het reinigen van de sensor van digitale reflextoestellen. Filmreflexen hebben dit probleem niet, de film schuift bij iedere foto verder zodat contaminatie nagenoeg uitgesloten is.

Waarom de stofdeeltjes beter zichtbaar zijn bij kleine openingen
Lens reinigen - Printerkop reinigen

Maken van een testfoto
Gebruik de manuele scherpstelling en stel scherp op . Neem een foto van een wit blad papier (ISO zo laag mogelijk). Je kan ook een nieuwe document openen en het fototoestel naar je computerscherm richten. Gebruik een kleine lensopening (ƒ/22). Je kan gerust met lange sluitertijden van meer dan 1 seconde werken: het beeld mag bewegingsonscherpte vertonen (de stofdeeltjes bewegen toch mee met het toestel!).

Fenomeen bij een vuile sensor

Maximale opening ƒ/3.5
Kleinste lensopening ƒ/22
Zoveel stof komt er niet op de sensor terecht (die wordt namelijk beschermd door de gordijnsluiter). Doorgaans zal je niet altijd merken dat je sensor vuil is, zolang je zoals ik met een grote opening werkt (uitleg via link hierboven). Bij kleinere openingen, bijvoorbeeld ƒ/8 en kleiner zijn de effekten van een vuile sensor wel goed zichtbaar als zwarte onscherpe spikkels die vooral goed te zien zijn bij een heldere achtergrond. De foto's rechts zijn genomen voor de reiniging.

Ook hybride toestellen (systeemcamera's of hoe de fabrikant zijn systeem ook noemt) hebben verwisselbare lenzen. Hier ook kan er stof op de sensor terechtkomen. Het reinigen wordt vergemakkelijkt doordat er geen spiegel aanwezig is, maar de manier van reinigen is identiek.

Wanneer kuis je best de sensor

Als je een fotoshooting buiten organiseert en er is veel zon, zal je soms de opening moeten verkleinen om overbelichting te voorkomen. Bij portretfotografie met extra flits, bij landschapsfotografie en vooral bij macrofotografie zal je een kleinere opening dan normaal moeten gebruiken. Stofdeeltjes (dat je bij normaal gebruik nooit gezien had) zullen nu goed zichtbaar zijn.

Automatische reiniging met ultragolven

Nagenoeg alle merken hebben hun body uitgerust met een automatisch reinigingssysteem. Het beschermplaatje vòòr de sensor wordt kortstondig in trilling gebracht om stofdeeltjes los te schudden. Rond de sensor zit een ring met een kleverige subtantie die de stofdeeltjes in principe zou moeten opvangen. Het systeem werkt, maar uiteindelijk zal je ook geconfronteerd worden met een veel te assertief stofdeeltje dat op de sensor blijft plakken. Je kent dat toch wel, die mensen die ostentatief op de achtergrond blijven staan bij een televisiereportage (en meestal een schreeuwerige jas dragen). Stofdeeltjes hebben ook gevoelens.


Zo ziet een fotosensor er uit.
De kleine flatcable links voert de stroom naar het piezo-element dat de voorplaat in trilling brengt
(bij automatische reiniging)

Zelf reinigen

Het zelf reinigen wordt op een nieuwe pagina besproken.

Laten reinigen

Moet je naar de fotohandelaar om de sensor te laten reinigen? Als je bang bent je fototoestel te beschadigen, dan is dit een optie, maar je zal heelwat geld op tafel moeten leggen voor een handeling dat in principe één minuut duurt. Als de handelaar zegt dat hij het toestel moet opsturen of als hij meerdere dagen nodig heeft om de sensor te kuisen: ga naar een ander bedrijf! Sensorreinigen bij een vakhandelaar zal je wel een massa geld kosten: bij ETB (de vroegere service center van Canon) rekenen ze 52.48€ aan voor een full size of 1.3 cropsensor (voor een 1.6 cropsensor krijg je wel korting). Dit brengt de uurprijs op 1574.40€, een tarief dat zelfs de IT branche nog (niet) durft aan te rekenen.

Speciale kits

Er bestaan speciale kits om de sensor te reinigen, maar die kosten enorm veel en zijn niet beter dan de hier gepresenteerde oplossingen. Indien je de sensorswab gebruikt, gebruik altijd een nieuwe, maagdelijke kuisstaafje dat je uit de verpakking haalt en je hoeft je geen zorgen te maken.

Handelaars spelen in op de vrees van reflexeigenaars: zou deze goedkope oplossing de sensor niet beschadigen? En ze verkopen je dan een "gepatenteerd systeem" dat veel te duur is. Gepatenteert wilt niet zeggen dat het werkt, gewoon dat het veel te duur is. Bepaalde systemen (pec pads) zouden effektief moeten zijn. Een complete reinigingsset is niet goedkoop en bepaalde merken (Wet & Dry van Green Clean USA) zijn zondermeer slecht, maar dit staat natuurlijk niet te lezen op de verpakking (wel in diverse fora!)

Die speciale reinigingskits doen me denken aan die vreselijk dure hifi-kabels, super dik uitgevoerd, hoogste geluidskwaliteit, gold plated, zeer soepel natuurlijke rubber, Oxygen Free Copper ®, "meneer, deze kabel is gemaakt uit 99.999% zuiver electrolytisch koper, en u kent de prijs van koper, bla-bla-bla". Als je dan zo'n dure kabel doorknipt, dan merk je dat je gewoon te maken hebt met een kabeltje van 50 cent de meter, met een extra dikke rubberen koker (en het rubber wordt je aangerekend aan 99.25€ de meter).

Er bestaan websites die enkel en alléén reinigingsstaafjes en vloeistoffen verkopen (gepatenteerd, natuurlijk!) Een kit kost zo'n 50 USD (verzending niet inbegrepen) en het is niet zeker dat het systeem werkt (of dat je iets met de post ontvangt. De weg van China tot België is zeer lang en moet via de douane passeren...) Nog een geluk dat de dollar zo laag staat... En anno 2015 is dat ook al niet meer het geval! Maar dit zou je niet moeten weerhouden om eens deze sites te bezoeken via de gesponsorde links op deze site (deze server staat bij mij thuis en m'n elektriek moet ook betaald worden). Dezelfde bedrijven verkopen trouwens ook viagra en produkten om 16 kilo af te vallen in vier weken, mocht het je interesseren.


Paginas die volgens Google je zouden kunnen interesseren

-