Fotostudio

Enkele voorbeelden van uitlichting, de foto's zijn op enkele minuten van elkaar genomen zodat je duidelijk het verschil kan zien. Naast de lichtopstelling (uitlichting) komt ook het camerastandpunt ter sprake.

Bij de belichting zijn er twee aspecten van belang: hoe het model belicht wordt, maar ook hoe de fotograaf staat ten opzichte van het model. Het is namelijk mogelijk een "short" of een "broad" effekt te bekomen. Sommige gezichten komen beter tot hun recht bij een "short" belichting, anderen bij een "broad" belichting.

Niet alle mogelijkheiden worden hier uitgelegd: we gebruiken een paar voorbeelden om de lichtopstelling en het effekt uit te leggen. Ik heb mij hier specifiek tot één model beperkt zodat je het verschil kan zien.

De foto's werden in een oude garage genomen, voor de belichting zorgde één enkele flitser (deep focus reflector met glanzende zijde, zie pagina light modifiers voor een lijst van accessoires voor je studioflitser). Er werden geen andere lichtbronnen gebruikt (enkel een heel minieme reflectie van het flitslicht op de muren).

Ik hou in het algemeen van hard licht (en van low key bij studiofotografie). Een dergelijk soort licht zal je ook aantreffen op lokatie, van zodra er zonlicht is, maar dan is lowkey eigenlijk niet meer mogelijk.

Alexander heeft een heel typisch gezicht, waardoor sommige lichtopstellingen minder goed werken. Bepaalde effekten worden benadrukt door het gebruik van één enkele lichtbron en een reflector (paraplu) die een redelijk geconcentreerde lichtstraal geven. We hebben hier te maken met redelijk hard licht dat het ruwe van de huid beklemtoont, vooral op de overgang van licht en schaduw. Deze mededeling is op zich noch positief noch negatief, de eigenschappen van het licht zijn echter minder geschikt voor vrouwelijke modellen. Bij mannelijke modellen kan het hard licht ofwel positief uitvallen, ofwel negatief.

Je moet dus goed kijken en het model analyseren voor je foto's neemt. Portraits is echt een vak apart.

1 "split"

Het eerste voorbeeld toont een gesplitste belichting ("split"). Het licht staat aan de zijkant van het model. Gesplitst licht geeft een dramatisch effekt. Men kan soms proberen een beetje licht op het tweede oog (dat nu in de schaduw zit) te laten vallen. Als het model diepe oogkassen heeft zal het echter niet lukken.

Vaak zal je de foto symmetrisch nemen ("en face"), maar soms kan een profielfoto ook geslaagd zijn, waarbij het licht eigenlijk als "rimlicht" fungeert.

De omgekeerde opstelling, dus waarbij licht en fotograaf aan dezelfde kant staan is meestal geen goede keuze omdat het relief verloren gaat (plate, oninteressante foto). 2 "Rembrandt"

Dit voorbeeld is een variatie op de Rembrandt lichtopstelling.

Dit is eigenlijk geen echte Rembrandt lichtopstelling: de lichtvlek onder de oog is breder dan het oog. Door het hoekig gezicht was een echte Rembrandt uitlichting niet de beste keuze. We gaan eigenlijk al meer naar een "loop" belichting.

3 "Loop" + "Short"

De drie volgende voorbeelden ontstaan door een zogenaamde "loop" belichting (of cirkelbelichting). Bij deze lichtopstelling valt er meer licht op het gezicht. In het agemeen is deze lichtopstelling het meest flatteus voor het model.

Beide ogen zijn belicht, maar de neus vormt een schaduw: dit is het kenmerk van een loopbelichting.

Het voorbeeld links is daarbij "short" gefotografeerd, dat wil zeggen met het fototoestel aan de kant van de schaduwzijde.

Een short belichting zal een ronder gezicht slanker maken en is in het algemeen de beste keuze. Het benadrukt ook de eigenschappen van het gezicht, er is een duidelijke diepte-effekt (clair-obscur). 4 "loop" + "broad"

Dit is opnieuw een loop lichtopstelling (kijk goed hoe de schaduwen op het gezicht vallen). Maar hier gebruiken we een eerder "broad" lichtopstelling, dus met het fototoestel aan de kant van het licht.

Voor een "moeilijk" gezicht met veel reliëf is een broad lichtopstelling soms de beste keuze. Het relief in de heldere delen van het beeld wordt wat weggewerkt door het licht dat frontaal op de wang valt. In dit geval gaat het karakter van het beeld niet verloren omdat er nog voldoende reliëf aanwezig is. 5 "loop" + "profiel"

Dit is een profielfoto met loopbelichting (let op de kenmerkende lichtinval). Ik voeg hier direct aan toe, dat deze foto niet de beste foto uit de reeks is: door de lichtinval worden de eigenschappen van het gezicht sterk beklemtoond, en het harde licht speelt hier ook een rol.

Deze foto is genomen met dezelfde lichtinval als foto 3, maar door het model in profiel te fotografenen gaat alle aandacht naar de overgang van licht en schaduw, en dus het modelé van het gezicht.

Je zal ondertussen opgemerkt hebben dat je door de specifieke lichtopstelling je bepaalde eigenchappen van het gezicht kan beklemtonen. En door je te verplaatsen ten opzichte van het model kan je het effekt versterken of afzwakken. Alexander heeft zo'n uitgesproken gezicht, dat je maar blijft experimenteren met andere lichtopstellingen en standpunten. 5 Frontale belichting

We hebben nog een belichting te goed: de frontale belichting. We hebben hier opnieuw verschillende combinaties van een frontale belichting en een camerastandpunt.

De "mugshot" of polaroïd is een strakke lichtopstelling met twee flitsers, links en rechts geplaatst zodat er geen schaduwen zijn. Alle reliëf gaat verloren en de foto is meestal afgrijselijk. Niet gebruiken, behalve als je voor modellenbureaus werkt. Hetzelfde effekt kan men bereiken met een te grote softbox.

De foto links werd met één enkele flitser gemaakt, waardoor je de nadelen van de mugshot wat kan beperken. Door het geconcentreerd licht gaat het reliëf niet teveel verloren, maar vaak zal het resultaat niet voldoen, bijvoorbeeld door reflekties op de huid (blinkende neus, te heldere strottenhoofd,...).

Het is veel beter het model naar het licht te laten kijken en de foto in half-profiel (schuin) te nemen, een voorbeeld van frontaal licht staat op de pagina uitlichting bij portrets. Ik heb ook foto's genomen van Alexander in half profiel met frontaal licht, maar het resultaat is niet geslaagd te noemen.

Bij de vlinderbelichting staat de lichtbron hoger, waardoor er een schaduw onder de neus ontstaat. Deze lichtopstelling wordt vaak voor glamourfotografie gebruikt, maar is niet in alle situaties zaligmakend.

-